Διάφοροι αιρετικοί με Μονοφυσιτικές τάσεις, προσπαθούν να στηρίξουν τις απόψεις τους σε κάποια εδάφια της Αγίας Γραφής, τα οποία διαστρεβλώνουν, αλλοιώνοντας το νόημά τους. Τέτοια εδάφια θα δούμε εδώ, τα οποία χρησιμοποιούν για να πουν ότι ο Χριστός δεν ήταν Θεάνθρωπος, αλλά μόνο άνθρωπος στη γη. Ας δούμε τα βασικά εδάφια που χρησιμοποιούν.

1. Η Έννοια της κένωσης

Φιλιππισίους 2/β: 5-8: "5 τούτο γαρ φρονείσθω εν υμίν ό και εν Χριστω Ιησού, 6 ος εν μορφή Θεού υπάρχων ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα Θεω, 7 αλλ' εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών, εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος, 8 και σχήματι ευρεθείς ως άνθρωπος εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού".

Ο ισχυρισμός τους για το εδάφιο αυτό, στηρίζεται στη λέξη: "κένωσις". Λένε: "κένωσε τον εαυτό Του από τη Θεϊκή του ύπαρξη, άρα στη γη έμεινε μόνο άνθρωπος".

Αυτός ο ισχυρισμός βέβαια είναι εντελώς αυθαίρετος και παράλογος. Και αυτό για τους εξής βασικούς λόγους:

1. Ως Θεός που είναι ο Υιός, δηλαδή άκτιστος, είναι και αναλλοίωτος, μια και ο χρόνος δεν μετράει για τον Θεό. Και ως αναλλοίωτος, δεν είναι δυνατόν να πάψει να είναι Θεός σε οποιαδήποτε περίοδο χρόνου.

2. Ο ισχυρισμός ότι κένωσε τον εαυτό του από τη Θεϊκή του ύπαρξη, είναι αυθαίρετος και αναπόδεικτος.

3. Όταν λέμε: "αδειάζω το ποτήρι", δεν παύει ποτέ αυτό να είναι ποτήρι. Απλώς αδειάζει από το περιεχόμενό του, δηλαδή από το τυχόν υγρό που περιέχει. Ομοίως και ο Θεός Υιός, κένωσε τον εαυτό του από τη δόξα Του, και όχι από τη Θεότητά Του. Ο Ίδιος δε, παρέμεινε παντοδύναμος Θεός και αναλλοίωτος. Αυτό σημαίνει, ότι εφόσον αναφερόμαστε σε χρόνο, με το ρήμα "εκένωσε" που είναι στον Αόριστο, μιλάμε για κατάσταση ΕΝ ΧΡΟΝΩ, κάτι που με τη σειρά του σημαίνει ότι η αναφορά της κένωσης, απευθύνεται στην ανθρώπινη μόνο φύση του Χριστού, που είναι εν χρόνω και τρεπτή.

4. Η ίδια η Αγία Γραφή, αποδεικνύει μια τέτοια ασέβεια "κένωσης της θεότητας" εσφαλμένη, καθώς σαφέστατα μας πληροφορεί για το ακριβώς αντίθετο: "19 ότι εν αυτώ ευδόκησε παν το πλήρωμα κατοικήσαι 20 και δι' αυτού αποκαταλλάξαι τα πάντα εις αυτόν, ειρηνοποιήσας δια του αίματος του σταυρού αυτού, δι' αυτού είτε τα επί της γης είτε τα εν τοις ουρανοίς" (Κολοσσαείς 1/α: 19,20). Ποιο είναι το "πλήρωμα", το οποίο ευδόκησε να κατοικήσει στον Χριστό, ώστε με τη σταυρική Του θυσία να συμφιλιώσει τα πάντα; Μας το λέει ο Παύλος στο επόμενο κεφάλαιο: "ότι εν αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς" (Κολοσσαείς 2/β: 9).

Η Αγία Γραφή είναι ξεκάθαρη. Όχι μόνο ο Χριστός δεν ήταν "κενός" από τη Θεότητά Του, αλλά σε αυτόν κατοικεί πάντα, ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ μέσα σε σώμα. Μόνο από τη δόξα Του κενώθηκε, όσο έζησε με ατιμία ως άνθρωπος.

5. Επίσης, έχουμε ήδη δείξει με 10 διαφορετικούς τρόπους, ότι ο Χριστός εκτός από άνθρωπος, ήταν ΚΑΙ ΘΕΟΣ στη γη.

Επιλεγόμενα: Τέλος, καθώς ασχολούμαστε με το εδάφιο αυτό, είναι ευκαιρία να τονίσουμε ότι βάσει αυτού του εδαφίου, ο Χριστός υπήρχε "εν μορφή Θεού". Δηλαδή, ήταν Θεός. Δεν ήταν ένα κατώτερο από τον Θεό "θεοειδές" ον, όπως το κατανοούν οι Αριανιστές. Γιατί όπως το: "μορφή δούλου λαβών", σημαίνει ότι έγινε κατ' ουσίαν άνθρωπος, και όχι απλώς φαινομενικά, ομοίως και το: "εν μορφή Θεού υπάρχων", σημαίνει ότι ήταν κατ' ουσίαν Θεός, και όχι "θεοειδής".

Άλλωστε, η σαφής δήλωση του εδαφίου, ότι ήταν "ίσος με τον Θεό", είναι αρκετή για να δείξει ότι ήταν ίσος με Αυτόν, και ως προς την παντοδυναμία και την ατρεψία, ώστε να μην υπάρχει "καιρός" που να λείπει από την άχρονη Θεϊκή Του κατάσταση.

Περισσότερη όμως ανάλυση για το θέμα της ΙΣΟΤΗΤΑΣ του Χριστού με τον Πατέρα, με βάση αυτό το εδάφιο, έχουμε ήδη αναλύσει σε άλλη σχετική μελέτη.

2. Εδάφια υποτιθέμενης κατωτερότητας

Ένας δεύτερος τρόπος που προσπαθούν οι Μονοφυσίτες να αποδείξουν, ότι ο Χριστός ήταν μόνο άνθρωπος στη γη, είναι διάφορα εδάφια που παρουσιάζουν τον Χριστό να λέει ότι υπακούει στον Πατέρα Του, να λέει ότι κάνει ό,τι του πει ο Πατέρας Του, να λέει ότι ο Πατέρας τον έστειλε, ή ότι ο Πατέρας είναι κεφαλή του Υιού, κλπ.

Δεν χρειάζεται να παραθέσουμε αυτά τα εδάφια, γιατί είναι πάρα πολλά και πασίγνωστα. Το ζήτημα όμως είναι ότι ο Χριστός ήταν ΥΙΟΣ του Θεού. Και ως Υιός, έχει την άχρονη γέννησή Του από τον Πατέρα. Και από τον Πατέρα έχει λάβει όσα έχει και κάνει, όπως κάθε ανθρώπινος γιος από τον Πατέρα του.

Μήπως λοιπόν, ένας γιος που υπακούει στον πατέρα Του, είναι κατώτερος ως άνθρωπος; Είναι λιγότερο άνθρωπος, κάποιος που υπακούει σε κάποιον συνάνθρωπό του; Γιατί δηλαδή πρέπει να είναι κατώτερος ο Υιός;

Αν στείλω τον γιο μου ή έναν φίλο μου, ακόμα και τον γονιό μου να μου κάνει μια εργασία, σημαίνει ότι είναι κατώτερός μου; Σημαίνει ότι είναι λιγότερο άνθρωπος;

Τα μωρά που έχουν λάβει όσα έχουν από τους γονείς τους, είναι λιγότερο άνθρωποι από τους γονείς τους;

Και όσον αφορά το θέμα της "κεφαλής", αυτό που λέει η Αγία Γραφή για τον Πατέρα και τον Υιό, το λέει και για τους άνδρες και τις γυναίκες! Λέει η Αγία Γραφή: "Θέλω δε υμάς ειδέναι ότι παντός ανδρός η κεφαλή ο Χριστός εστι, κεφαλή δε γυναικός ο ανήρ, κεφαλή δε Χριστού ο Θεός" (Α΄ Κορινθίους 11/ια: 3). Δηλαδή, επειδή ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας, σημαίνει ότι είναι περισσότερο άνθρωπος από τη γυναίκα του; Γιατί θα έπρεπε να είναι ο Χριστός "λιγότερο" Θεός από τον Πατέρα Του, επειδή έχει κεφαλή τον Πατέρα Του;

Νομίζουμε ότι δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα επ' αυτού, γιατί είναι ήδη εμφανές το λογικό λάθος των Μονοφυσιτών στο ζήτημα αυτό.

3. Σε τι είναι μεγαλύτερος ο Πατέρας από τον Υιό;

Βεβαίως υπάρχει και ένα εδάφιο, που μιλάει σαφέστατα για "κατωτερότητα" του Υιού από τον Πατέρα. Και αυτό προσπαθούν να το εκμεταλλευθούν οι Αριανιστές και οι Μονοφυσίτες. Αυτό το εδάφιο είναι το Ιωάννης 14/ιδ: 28:

"ο πατήρ μου μείζων μου εστι". Δηλαδή είπε ο Χριστός: "Ο Πατέρας μου είναι μεγαλύτερός μου".

Σε ΤΙ όμως ήταν μεγαλύτερος από τον Υιό; Αυτό δεν μας το αναφέρει. Και εδώ, οι διάφοροι αιρετικοί αρχίζουν να φαντάζονται τον Χριστό ως μικρότερη θεότητα, και με έλλειψη παντοδυναμίας. Κάτι που φυσικά τους οδηγεί στον Πολυθεϊσμό, μια και αποδέχονται περισσότερους του ενός Θεούς, ανώτερους και κατώτερους.

Όμως το εδάφιο έχει συγκεκριμένη μόνο εφαρμογή. Ο Θεός Λόγος είναι Υιός του Θεού. Και ως Υιός, έχει την αιτία Του στον Πατέρα. ΜΟΝΟ ΣΕ ΑΥΤΟ είναι μεγαλύτερός Του ο Πατέρας. Μόνο στην αιτία. Σε όλα τα άλλα, είναι Παντοδύναμος και άναρχος όπως ο Πατέρας. Και υπάρχει από τότε που υπάρχει ο Πατέρας, όπως το φως του ήλιου υπάρχει από τότε που υπάρχει ο ήλιος. Και είναι και Αυτός Θεός, όπως το φως του ήλιου είναι και αυτό μέρος του ήλιου, και όπως ο Λόγος, είναι και αυτός μέρος του Νου που τον γεννάει.

Αυτό λοιπόν το εδάφιο, δεν έχει σχέση με την ανθρώπινη φύση του Χριστού, αλλά με τη Θεϊκή του φύση, και αυτό φαίνεται από το ότι εκεί ακριβώς, αποκαλεί τον Θεό "Πατήρ μου", δηλαδή μιλάει εκεί ως Θεός. Ως Θεός που έχει την αιτία του στον Πατέρα, γιατί μία είναι η αρχή στη Θεότητα, ο Πατήρ. Και αφού δεν έχει σχέση με την ανθρώπινη φύση του Χριστού, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε ως επιχείρημα για το αν στη γη ήταν άνθρωπος ή Θεάνθρωπος. Όμως για το θέμα αυτό  της σχέσης των υποστάσεων στη Θεότητα, έχουμε κάνει ανάλυση σε άλλο σχετικό θέμα.

4. Είναι ο Υιός Παντογνώστης;

Λένε οι αιρετικοί: "Αν ο Χριστός ήταν και Θεός, θα τα ήξερε όλα ως παντογνώστης. Όμως ο Χριστός δεν ήταν". Και ως απόδειξη σε αυτό, φέρνουν εδάφια όπως το: Ιωάννης 15/ιε: 15: "πάντα α ήκουσα παρά του πατρός μου εγνώρισα υμίν". Λένε λοιπόν, ότι αν ήταν Παντογνώστης, δεν θα χρειαζόταν να "ακούσει" κάτι για να το πει, αλλά θα το γνώριζε.

Παρόμοιο εδάφιο, είναι και το Μάρκος 13/ιγ: 32: "Περί δε της ημέρας εκείνης ή της ωρας ουδείς οίδεν, ουδέ οι άγγελοι εν ουρανω, ουδέ ο υιος, ει μη ο πατήρ". Εδώ σαφέστατα αναφέρεται ο Υιός να μη γνωρίζει.

Όμως και εδώ δεν έχουν καταλάβει βασικά πράγματα.

Ο Χριστός, και ως Θεός, εκ του Πατρός έλαβε αχρόνως την Παντογνωσία του, μια και τα πάντα στη Θεότητα εκ του Πατρός πηγάζουν. Και κάθε ανθρώπινος γιος, εκ του πατρός του και της μητρός του λαμβάνει όλα όσα έχει ως άνθρωπος. Αλλά δεν είναι λιγότερο άνθρωπος από τον πατέρα του και τη μητέρα του.

Πολύ δε περισσότερο ο Χριστός, που στη γη δεν ήταν μόνο Θεός, αλλά είχε λάβει και την ανθρώπινη φύση. Και όπως μπορούμε να καταλάβουμε, η ανθρώπινη φύση ως πεπερασμένη, δεν μπορεί να κατέχει την άπειρη γνώση της Θεϊκής. Η ανθρώπινη φύση λοιπόν του Χριστού, κάθε φορά γνώριζε και έλεγε, όλα όσα η Τριαδική Θεότητα ήθελε να γνωρίζει και να λέει. Γι' αυτό η ανθρώπινη φύση του Χριστού δεν ήταν παντογνώστης. Αυτό όμως δεν σήμαινε ότι δεν ήταν ενωμένη με τη Θεϊκή. γιατί η Θεϊκή φύση του Υιού έδινε στην ανθρώπινη κάθε φορά όλα όσα χρειαζόταν να γνωρίζει εν χρόνω. Όχι όμως όλα. Και αυτό είναι σύμφωνο με τα λόγια των μαθητών Του, στο Ιωάννης 16/ις: 30: "νυν οίδαμεν ότι οίδας πάντα και ου χρείαν έχεις ίνα τις σε ερωτά. εν τούτω πιστεύομεν ότι από Θεού εξήλθες". "Γνωρίσαμε, ότι τα γνωρίζεις όλα!" λένε οι μαθητές στον Χριστό. Αλλά πηγή αυτής της παντογνωσίας Του, ήταν πάντοτε ο Πατέρας.

Άρα, ούτε αυτού του τύπου τα εδάφια δεν αποτελούν απόδειξη ότι ο Χριστός είχε μόνο μία φύση. Αποτελούν απόδειξη, ότι η ανθρώπινη φύση Του, ήξερε κάθε φορά όσα ήθελε να ξέρει η Θεϊκή.

5. Έχει ο Θεός Θεό;

Το επόμενο σχετικό εδάφιο που χρησιμοποιούν οι μονοφυσίτες, είναι το Ματθαίος 27/κζ: 46: "περί δε την ενάτην ωραν ανεβόησεν ο Ιησούς φωνή μεγάλη λέγων· ηλί ηλί, λιμά σαβαχθανί; τούτ’ έστι, Θεέ μου Θεέ μου, ινατί με εγκατέλιπες;".

Λένε λοιπόν, ότι ο Χριστός εδώ, αφού αποκαλεί τον Θεό "Θεό του", δεν μπορεί να είχε τη Θεϊκή φύση, γιατί διαφορετικά ποιον θα αποκαλούσε Θεό;

Φυσικά και εδώ, δεν θέλουν να καταλάβουν, ότι ο Χριστός ήταν και Θεός αλλά ΚΑΙ άνθρωπος. Και πότε μιλούσε ως Θεός, και πότε ως άνθρωπος. Τα λόγια αυτά λοιπόν, τα έλεγε η ανθρώπινη φύση του Χριστού. Γιατί η ανθρώπινη φύση Του ένιωσε τη Θεοεγκατάλειψη, καθώς μόνο η ανθρώπινη φύση Του μπορούσε να πεθάνει στο σταυρό. Ένιωσε ο Χριστός εκεί σκέτος άνθρωπος να πεθαίνει, χωρίς να νιώθει τη στιγμή εκείνη τη Θεϊκή Του φύση. Και η ανθρώπινη φύση, εγκατελειμένη στο θάνατο φώναξε προς τον Τριαδικό Θεό τα λόγια αυτά.

Το ότι ο Χριστός μετά την ενανθρώπισή Του είναι και Θεός και άνθρωπος, το βλέπουμε σαφέστατα στα λόγια που είπε: "αναβαίνω προς τον πατέρα μου και πατέρα υμών, και Θεόν μου και Θεόν υμών" (Ιωάννης 20/κ: 17). Εδώ βλέπουμε να μιλάει ταυτόχρονα για λογαριασμό και των δύο φύσεών Του. Αποκαλεί με τη Θεϊκή Του φύση τον Θεό: "Πατέρα Του", δείχνοντας τη Θεότητά Του, και με την ανθρώπινη, τον Πατέρα "Θεό Του", δείχνοντας την ανθρωπότητά του. Και ακριβώς γι' αυτό, επειδή δεν είναι σαν όλους εμάς, σκέτος άνθρωπος, ξεχωρίζει τον εαυτό Του από όλους μας, και δεν τον λέει ούτε "Πατέρα ΜΑΣ", ούτε "Θεό ΜΑΣ". Αλλά λέει: "Θεό ΜΟΥ και Θεό ΣΑΣ", και "Πατέρα ΜΟΥ, και Πατέρα ΣΑΣ". Γιατί με διαφορετικό τρόπο είναι Θεός μας και Θεός Του, και με διαφορετικό τρόπο είναι Πατέρας μας, και Πατέρας Του. Γι' αυτόν, είναι μόνο για τη μία
Του φύση Θεός. Για την ανθρώπινη. Για εμάς είναι για όλη μας την ύπαρξη. Και ενώ γι' αυτόν είναι κατά φύσιν Πατέρας της Θεϊκής Του φύσης, για εμάς είναι μόνο εξ' υιοθεσίας Πατέρας μας.

Γι' αυτό παρά το ότι ήταν άνθρωπος στη γη, είπε: "εάν γαρ μη πιστεύσητε ότι εγώ ειμι, αποθανείσθε εν ταις αμαρτίαις υμών" (Ιωάννης 8/η: 24). Και "είπεν ουν αυτοίς ο Ιησούς· όταν υψώσητε τον υιόν του ανθρώπου, τότε γνώσεσθε ότι εγώ ειμι, και απ' εμαυτού ποιώ ουδέν, αλλά καθώς εδίδαξέ με ο πατήρ μου, ταύτα λαλώ" (Ιωάννης 8/η: 28).

"Εγώ είμαι", έτσι σκέτο, χωρίς να εξηγεί "ποιος είναι". Αυτή είναι η φράση που στην Παλαιά Διαθήκη λέει μόνο ο Γιαχβέ ο Θεός! Σε Ενεστώτα χρόνο, για να δείξει το αιώνιο παρών της άχρονης κατάστασης του Θεού. Οι Ιουδαίοι λοιπόν που δεν μπρούσαν να διανοηθούν ότι ο Χριστός ονομάζει τον εαυτό Του Γιαχβέ, «έλεγον ουν αυτώ: "Συ τις ει;"» δηλαδή: "Εσύ ποιος είσαι;" (Ιωάννης 8/η: 25).

Ναι, σαφέστατα ήταν Θεάνθρωπος!

6. Άνθρωπος Χριστός Ιησούς

Ειδικά με αυτό το εδάφιο, οι Μονοφυσίτες που το χρησιμοποιούν, κάνουν τεράστια λογικά άλματα και γκάφες. Είναι το εδάφιο Α΄ Τιμόθεον 2/β: 5: "εις γαρ Θεός, εις και μεσίτης Θεού και ανθρώπων, άνθρωπος Χριστός Ιησούς".

Λένε λοιπόν: "Ορίστε! Δεν λέει: "Θεάνθρωπος", λέει "άνθρωπος"! Άρα ο Χριστός ήταν σκέτο άνθρωπος".

Προσέξτε όμως πόσο πλανώνται, και πόσο πρόχειροι είναι στις ερμηνείες τους:

1. Το να είναι άνθρωπος, δεν αποκλείει το να είναι και Θεός. Το εδάφιο πουθενά δεν λέει ότι ήταν "μόνο" άνθρωπος.

2. Το εδάφιο αυτό, αναφέρεται στον Μεσίτη Χριστό, ο οποίος ΕΙΝΑΙ μεσίτης εις το διηνεκές. Και ήταν και τότε που ειπώθηκαν αυτά τα λόγια, δηλαδή πολλά χρόνια μετά τη σταύρωση και την ανάσταση του Χριστού. Αυτό σημαίνει, ότι τον αναφέρει "άνθρωπο" και μετά την ανάστασή Του, κάτι που πολλές ομάδες Μονοφυσιτών, όπως οι Ρωσσελιστές, θεωρούν ανήκουστο. Γιατί πιστεύουν ότι ο Χριστός μετά την ανάστασή Του, έπαψε να είναι άνθρωπος. Όμως εδώ τον αναφέρει ως "άνθρωπο", τόσα χρόνια μετά την ανάστασή Του!

3. Το εδάφιο στην πραγματικότητα, δεν λέει ότι άλλος είναι ο Θεός, και άλλος ο μεσίτης Χριστός. Αλλά λέει ότι ΑΥΤΟΣ Ο ΙΔΙΟΣ ο Χριστός Ιησούς, είναι ο "εις Θεός, εις και μεσίτης". Θεός κατά την ουράνια φύση Του, και μεσίτης ως άνθρωπος. Ο Θεός είναι και μεσίτης, κατά τη δεύτερη, ανθρώπινη φύση Του. Αυτό λέει το εδάφιο.

7. Δεύτερος Αδάμ

Μας λένε μια μερίδα Μονοφυσιτών, ότι ο Χριστός, ως Δεύτερος Αδάμ (Α΄ Κορινθίους 15/ιε: 45-47), έπρεπε να είναι απλός άνθρωπος, και όχι Θεάνθρωπος, για να "πληρώσει" λύτρο αντί για τον Πρώτο Αδάμ, και να μπορέσει έτσι με τη Θυσία Του να ελευθερώσει τους ανθρώπους από το θάνατο.

Φυσικά μια τέτοια αιρετική άποψη περί του αντιλύτρου, είναι εντελώς άσχετη με την πραγματικότητα, και τα ατοπήματα αυτής της Αυγουστίνιας θεωρίας, τα έχουμε δείξει σε άλλο ειδικό άρθρο.

Στην πραγματικότητα, μόνο ως Θεάνθρωπος θα μπορούσε ο Χριστός να ενώσει πάλι τον άνθρωπο με τον Θεό και να τον σώσει. Έπρεπε να είναι Θεάνθρωπος, έτσι ώστε ο άνθρωπος που θα ενωθεί μαζί Του εν τη Εκκλησία Του, να είναι ενωμένος και με την αρχική Του Θεϊκή φύση, και να μετέχει στη Θεία ζωή. Γιατί "απολύτρωση" σημαίνει απελευθέρωση, και όχι "πληρωμή ίσου αντιτίμου". Ο Χριστός δεν έδωσε "ακριβώς ίση πληρωμή με τον Αδάμ". Έδωσε πολύ περισσότερα, και έτσι έγινε ο Δεύτερος Αδάμ, δηλαδή ο δεύτερος πνευματικός γενάρχης της ανθρωπότητας. Γιατί "όπου περίσευσε η αμαρτία, υπερ-περίσευσε η Χάρις" (Ρωμαίους 5/ε: 20).

Φυσικά οι Μονοφυσίτες, χρησιμοποιούν και εδάφια, για να δείξουν ότι ο Χριστός μετά την ανάστασή Του είχε μόνο μία φύση και πάλι, τη Θεϊκή (όπως κι αν την αντιλαμβάνεται η κάθε αιρετική ομάδα). Αυτό όμως είναι το θέμα μιας άλλης μελέτης.

Έρευνα: Γ.Κ.

Διαμόρφωση: Ν.Μ.