31. «Αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον Υιόν τού Ανθρώπου» (Ιωάν. Α: 52)

Ανάλυση ενός εκ τών μεγαλειωδεστέρων λόγων τού Ιησού Χριστού για «τους αγγέλους τού Θεού Αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον Υιόν τού Ανθρώπου» (ΙΩΑΝ. 1:52) με τον οποίον υπαινίσσεται την Πανταχού Παρουσία Του και άρα την Θεότητά Του.

«και λέγει αυτώ· αμήν αμήν λέγω υμίν, απ’ άρτι όψεσθε τον ουρανόν ανεωγότα, και τούς αγγέλους τού Θεού αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον Υιόν τού ανθρώπου» (Ιωάν. 1:52, στίχ.51 κατά την Μ.Ν.Κ.) δηλαδή «Επίσης τού λέγει: ‘Αληθινά, αληθινά σάς λέγω, από τώρα και εις το εξής θα βλέπετε τον ουρανό ανοικτό, και τούς αγγέλους τού Θεού ν’ ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν προς τον Υιό τού ανθρώπου’».

Με τον λόγο τούτο τού Χριστού προς τον Ναθαναήλ και τούς άλλους μαθητές σφραγίζεται το α΄ κεφάλαιο τού Ευαγγελίου τού Ιωάννου. Είναι ένας από τούς μεγαλειωδεστέρους λόγους τής Αγίας Γραφής. Ομιλεί για ανοικτό ουρανό. Με αυτόν τον λόγο ο Χριστός κάνει σαφή υπαινιγμό εις το όραμα τού πατριάρχου Ιακώβ εις την Βαιθήλ.

Το όραμα περιγράφεται εις το Γεν. 28:12-13. Μία νύχτα ο Ιακώβ, φεύγοντας εις την ξενιτειά, κουρασμένος και λυπημένος, έβαλε προσκέφαλο ένα λιθάρι, κοιμήθηκε εις την ύπαιθρο και είδε ένα θαυμαστό όραμα. Είδε μίαν ουρανομήκη κλίμακα, μία σκάλα. Η βάση της ήταν στη γη και η κορυφή της στον ουρανό. Εις την κορυφή ήτο ο Θεός και εις την βάση της ο Ιακώβ και οι άγγελοι τού Θεού ανέβαιναν και κατέβαιναν επάνω εις την ουρανομήκη κλίμακα.

Το όραμα τού Ιακώβ είχε και άμεση και απώτερη συμβολική σημασία. Κατά την άμεση συμβολική του σημασία το όραμα συμβόλιζε την επικοινωνία μεταξύ Θεού και Ιακώβ, τις επεμβάσεις τού Υψίστου υπέρ τού πατριάρχου, την προστασία τού Κυρίου προς τον εκλεκτό Του δούλο. Κατά δε την απώτερη συμβολική του σημασία το όραμα συμβόλιζε την σχέση μεταξύ ουρανού και γης, Θεού και ανθρωπότητος, η οποία θα εγκαινιάζετο δια μέσου τού Χριστού, καθώς και την δόξα τού Χριστού.

Με τον μεγαλειώδη λόγο Του προς τον Ναθαναήλ ο Ιησούς, κατά τον πλέον κατηγορηματικό και εμφατικό τρόπο βεβαιώνει, ότι η απώτερη συμβολική σημασία τού οράματος τού Ιακώβ πραγματοποιήθηκε! Το κατηγορηματικότατο και εμφατικότατο ‘αμήν αμήν λέγω υμίν’ δεν το χρησιμοποιεί άλλος, παρά μόνον ο Ιησούς, ανήκει αποκλειστικώς εις την διάλεκτο τού Ιησού. Κι αυτό, διότι ο Ιησούς δεν ομιλεί όπως όλοι οι άλλοι, αλλά ομιλεί ‘ως εξουσίαν έχων’ (Ματθ. 7:29), ως ύψιστη δηλαδή και απόλυτη αυθεντία!

Ο Χριστός λέγει ‘αμήν αμήν λέγω υμίν’, διότι είναι Ο ΙΔΙΟΣ ‘ο Αμήν’(Αποκ. 3:14), ‘ο αληθινός’ (Αποκ. 3:7), ‘η αλήθεια’ (Ιωάν. 14:6), η αυτοαλήθεια. Με το ‘αμήν αμήν λέγω υμίν’ ο Ιησούς βεβαιώνει, ότι οι μαθητές Του εις το εξής θα βλέπουν ανοικτό τον ουρανό, και τούς αγγέλους τού Θεού ν’ ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν προς τον Υιόν τού ανθρώπου.

Αλλά ο λόγος αυτός είναι παράδοξος. Μετά τον λόγο περί ανοίξεως τού ουρανού (‘όψεσθε τον ουρανόν ανεωγότα’) και επειδή ο Ιησούς ήτο επί γης, κανονικώς και φυσικώς θα έπρεπε να πει «θα βλέπετε τον ουρανό ανοικτό, και τούς αγγέλους τού Θεού (από τον ανοικτό ουρανό) καταβαίνοντας (να κατεβαίνουν) επί τον Υιόν τού ανθρώπου» ή «καταβαίνοντας επί τον Υιόν τού ανθρώπου και αναβαίνοντας (πάλι εις τον ουρανό)» ενώ τώρα λέγει παραδόξως πρώτα ‘αναβαίνοντας’ και κατόπιν ‘καταβαίνοντας’ προς τον Υιόν τού ανθρώπου. Τι σημαίνει τούτο το παράδοξο;

Σημαίνει την πανταχού παρουσία τού Χριστού! Ο Υιός τού ανθρώπου, ο Χριστός, είναι ΚΑΙ κάτω εις την γη, είναι ΚΑΙ άνω εις τον ουρανό! Οι άγγελοι δηλαδή ανεβαίνουν προς τον εν ουρανώ και κατεβαίνουν προς τον επί γης ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ευρισκόμενο Υιόν τού ανθρώπου! Εις τον ουρανό ως Θεός, και εις την γη ως άνθρωπος, ή μάλλον ως Θεάνθρωπος! Με όμοιον τρόπο ο Χριστός εκφράζεται και εις το Ιωάν. 3:13 «ο καταβάς εκ τού ουρανού, ο Υιός τού ανθρώπου, ο ων εν τω ουρανό», αυτός δηλαδή που κατέβηκε από τον ουρανό, και συγχρόνως είναι εις τον ουρανό! «Όλως ήν εν τοις κάτω και τών άνω ουδόλως απήν ο απερίγραπτος Λόγος», όπως ωραιότατα λέγει ο Ακάθιστος Ύμνος, που σημαίνει «Εξ ολοκλήρου ήταν εδώ κάτω στη γη, και καθόλου δεν απουσίαζε πάνω από τον ουρανό ο άπειρος Θεός Λόγος».

Επειδή λοιπόν ο Υιός τού ανθρώπου, ο Χριστός, ήτο και στη γη ως Θεάνθρωπος, και στον ουρανό ως Θεός, γι’ αυτό είπε εις τούς μαθητές Του «θα βλέπετε τούς αγγέλους τού Θεού ν’ ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν προς τον Υιόν τού ανθρώπου». Να ανεβαίνουν δηλαδή προς τον Υιόν τού ανθρώπου στον ουρανό, και να κατεβαίνουν προς τον Υιόν τού ανθρώπου στη γη. Η Γραφή περιέχει τα μεγαλύτερα παράδοξα και τα ωραιότερα αινίγματα, τα οποία πολλές φορές διαφεύγουν τής προσοχής τών μελετητών, αλλά και όσων πιστεύουν ότι η Γραφή είναι εύκολη εις την ερμηνεία και την διαβάζουν επιπόλαια!

Απευθυνόμενος προς τον Θεό ο μεγαλοφωνότατος Ησαΐας είχε πει «Είθε να έσχιζες τους ουρανούς, να κατέβαινες...» (64:1). Ο σφοδρός πόθος τού προφήτου έγινε πραγματικότητα! Οι ουρανοί εσχίσθησαν, άνοιξαν, και ο Θεός κατέβηκε εις την γη, χωρίς να απουσιάσει από τον ουρανό! Ο Θεός έγινε άνθρωπος! Η ουρανομήκης κλίμαξ τού οράματος τού Ιακώβ συμβόλιζε την Παρθένο, δια τής οποίας έγινε η θεία ενανθρώπιση. «Χαίρε, κλίμαξ επουράνιε, δι’ ής κατέβη ο Θεός» ψάλλομεν εις τον Ακάθιστο Ύμνο. Ο Θεός εις την κορυφή τής κλίμακος σήμαινε τον Χριστό, ο οποίος ως Θεός είναι εις τον ουρανό. Και ο Ιακώβ εις την βάση τής κλίμακος προτύπωνε τον Χριστό ως άνθρωπο, αφού από τον Ιακώβ προήλθε ο Χριστός ως άνθρωπος, και Ιακώβ ονομάζεται ο Χριστός εις το Ησαΐ. 42:1 (μόνο κατά τούς Ο΄) «Ιακώβ ο παις μου, αντιλήψομαι αυτού· Ισραήλ ο εκλεκτός μου, προσεδέξατο αυτόν η ψυχή μου· έδωκα το πνεύμα μου επ’ αυτόν, κρίσιν τοις έθνεσιν εξοίσει».

Η δε ανάβαση και κατάβαση τών αγγέλων κατά το ύψος και το βάθος τής κλίμακος, σήμαινε την ανάβαση τών αγγέλων προς τον Υιόν τού ανθρώπου στον ουρανό και την κατάβαση τών αγγέλων προς τον Υιόν τού ανθρώπου στη γη. Ο Χριστός δηλαδή, εις τον λόγο Του προς τον Ναθαναήλ, παρόμοια με την κλίμακα τού Ιακώβ με την οποίαν προτυπώνεται, εμφανίζει τον εαυτό Του ως μορφή ουρανομήκη, δηλαδή από γης έως ουρανού, υποδηλώνοντας δι’ αυτού τού τρόπου την πανταχού παρουσία Του και άρα την Θεότητά Του!

Ο εν λόγω μεγαλειώδης λόγος τού Χριστού προς το Ναθαναήλ δεν πρέπει να εκλαμβάνεται κατά γράμμα. Είναι ποιητικός λόγος, όπως ο επίσης μεγαλειώδης λόγος Του προς τον αρχιερέα Καϊάφα (Ματθ. 26:64) με τον οποίον ο Χριστός υπαινίσσεται ότι θα τον έβλεπαν να δοξάζεται. Δεν σημαίνει δηλαδή, ότι οι άγγελοι θα ανεβοκατέβαιναν προς τον Υιόν τού ανθρώπου, αλλά σημαίνει ότι θα έβλεπαν τον ταπεινό Ιησού να δοξάζεται. Ο Χριστός ομιλεί για ΔΙΚΗ ΤΟΥ δόξα (πρβλ. Ματθ. 25:31), διότι δεν είναι απλώς άνθρωπος, αλλά Θεός αληθινός!

Άλλα σχετικά άρθρα:

• Ιησούς Χριστός: Το Α και το Ω

• Περί τής ταυτότητας τού Παλαιού τών Ημερών - τού Κυρίου τής Δόξης

• Ο "Άγγελος Γιαχβέ" και η θέα του Θεού

• Χριστός-Μεσσίας, Άκτιστος Άγγελος και ομοούσιο

• Ποια είναι η έννοια τής ονομασίας; "Υιός τού Θεού;"

• Ποιος είναι "ο ων επί πάντων ευλογητός Θεός";