36. Διάλογος Χριστού με τη Σαμαρείτιδα και υπαινιγμός στη Θεότητά Του (Ιωάν. Δ:10)

Ο Χριστός στον διάλογό του με τη Σαμαρείτιδα, για μια ακόμη φορά υπαινίσσεται τη Θεότητά Του

«Απεκρίθη Ιησούς και είπεν αυτή· ει ήδεις την δωρεά τού Θεού, και τις εστιν ο λέγων σοι, δος μοι πιείν, συ αν ήτησας αυτόν, και έδωκεν αν σοι ύδωρ ζων» (Ιωάν. 4:10) δηλ. «Αποκρίθηκε ο Ιησούς και είπε σ’ αυτή: Εάν ήξερες τη δωρεά τού Θεού, και ποιος είναι αυτός, ο οποίος σού λέγει δος μου να πιώ, εσύ θα ζητούσες απ’ αυτόν και θα σού έδινε νερό ζωντανό».

Ο Ιησούς είναι Μεσσίας και Θεός. Η πρώτη αλήθεια, ότι είναι Μεσσίας, είναι μεγάλη αλήθεια, η δευτέρα όμως, ότι είναι Θεός, είναι μεγίστη. Στη Σαμαρείτιδα ο Ιησούς φανέρωσε και τις δύο αλήθειες για το πρόσωπό Του, αλλά με διαφορετικό τρόπο τη μία από την άλλη. Τη μικρότερη αλήθεια, ότι είναι ο Μεσσίας, φανέρωσε αμέσως και σαφώς, ενώ τη μεγίστη αλήθεια, ότι είναι ο ίδιος ο Θεός, φανέρωσε με τρόπο έμμεσο και συγκεκαλυμμένο. Όταν κατά το στίχ.25 η Σαμαρείτις είπε στον Ιησού «Οίδα ότι Μεσσίας έρχεται», κατά το στίχ.26 ο Ιησούς είπε: «Εγώ ειμι». Εγώ είμαι ο Μεσσίας. Με αυτόν τον λόγο ο Ιησούς κήρυξε σαφώς και απεριφράστως τη Μεσσιακή Του ιδιότητα!

Αλλά τη Θεότητά Του, όπως προείπαμε, ο Ιησούς κήρυξε με τρόπο έμμεσο και συγκεκαλυμμένο, δηλαδή με τον λόγο τού υπό εξέτασιν στίχ.10. Ας προσέξουμε καλά τον συγκεκριμένο λόγο.

Ο Ιησούς δεν είπε στη Σαμαρείτιδα «Εάν ήξερες τη δωρεά τού Θεού, θα ζητούσες από το Θεό και θα σού έδινε νερό ζωντανό», αλλά είπε: «Εάν ήξερες τη δωρεά τού Θεού, και ποιος είναι αυτός που ομιλεί μαζί σου, εσύ θα ζητούσες απ’ αυτόν και θα σού έδινε νερό ζωντανό». Με άλλα λόγια ο Ιησούς είπε στη Σαμαρείτιδα: «Εάν ήξερες πόσο μεγάλο πράγμα δίνει ο Θεός, και ποιος είμαι εγώ, εσύ θα ζητούσες από εμένα, και εγώ θα σού έδινα νερό ζωντανό». Διατυπώνουμε το λόγο τού Ιησού και με πιο σύντομο τρόπο: «Εάν ήξερες τί δωρίζει ο Θεός, θα ζητούσες και θα σού δώριζα νερό ζωντανό». Όπως δηλαδή διατυπώνει τον λόγο Του ο Ιησούς, είναι σαν να λέγει: «Εφόσον αυτό που δωρίζει ο Θεός εσύ πρέπει να το ζητήσεις από εμένα για να στο δωρίζω, άρα είμαι Θεός»!

Η δε Θεότης τού Ιησού αποδεικνύεται και από το εξής σκεπτικό: Εις τον παρόντα στίχο γίνεται λόγος για «την δωρεά τού Θεού», αλλού, εις την προς Εφεσ. 4:7, γίνεται λόγος για την «την δωρεά τού Χριστού». Άρα Θεός και Χριστός είναι ΕΝΑ, ΜΙΑ δηλαδή ουσία ή Θεότητα! Για δωρεά ανθρώπου ή αγγέλου με την έννοια τής ουρανίας δωρεάς δεν ομιλεί και δεν θα ήταν δυνατόν να ομιλούσε η Γραφή.

Ήδη ο Ιησούς κατά το Ευαγγέλιο τού Ιωάννου με τρόπο έμμεσο κήρυξε τη Θεότητά Του όταν είπε στο Ναθαναήλ «Αμήν, αμήν λέγω υμίν, απ’ άρτι όψεσθε τον ουρανόν ανεωγότα, και τούς αγγέλους τού Θεού αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον Υιόν τού ανθρώπου» (1:52). Σύμφωνα με αυτόν τον λόγο ο Υιός τού ανθρώπου ήταν ΚΑΙ κάτω στη γη ΚΑΙ επάνω στον ουρανό ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ, είχε δηλαδή τη θεία ιδιότητα τής πανταχού παρουσίας!

Εμμέσως πάλι ο Ιησούς κήρυξε τη Θεότητά Του με τον όμοιο λόγο Του προς το Νικόδημο «Ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν ει μη ο εκ τού ουρανού καταβάς, ο Υιός τού ανθρώπου, ο ων εν τω ουρανώ» (3:13). Σύμφωνα με αυτόν τον λόγο ο Χριστός είναι ουράνιος με την ύψιστη έννοια τής λέξεως, αφού κανείς δεν ανέβηκε στον ουρανό, ούτε άνθρωπος, εννοείται, ούτε άγγελος, παρά μόνον Αυτός. Κι ενώ κατέβηκε από τον ουρανό και ήταν στη γη, συγχρόνως ήταν και στον ουρανό, έχει δηλαδή το ιδίωμα τής πανταχού παρουσίας, και άρα είναι Θεός!

Εμμέσως επίσης ο Χριστός κήρυξε τη Θεότητά Του, όταν το Θεό ονόμασε Πατέρα Του με ειδική έννοια, λέγοντας: «Μη ποιείτε τον οίκο τού Πατρός Μου οίκον εμπορίου» (2:16) και «τί ότι εζητείτε με; Ουκ ήδειτε ότι εν τοις τού Πατρός Μου δει είναι με;» (Λουκ. 2:49) και επίσης όταν παρουσίασε τον Εαυτό Του ως αντικείμενο πίστεως και αίτιο σωτηρίας: «Ούτως ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (3:16 καθώς και στίχ.17-18).

Με τρόπο έμμεσο και πολύ ωραίο ο Ιησούς κήρυξε επίσης τη Θεότητά Του, όταν είπε προς τούς Ιουδαίους τον παραδοξότατο εκείνο λόγο «Λύσατε τον ναόν τούτον, και εν τρισίν ημέραις εγερώ αυτόν» (2:19), δηλαδή, θανατώσετε το σώμα Μου, ναό τής Θεότητος, και σε τρεις ημέρες εγώ ο ίδιος θα το αναστήσω!

Γεννάται όμως το ερώτημα: Γιατί ο Ιησούς κύρυττε εμμέσως τη Θεότητά Του και όχι αμέσως; Γιατί δεν έλεγε σαφώς και απεριφράστως «Εγώ είμαι ο Θεός»; Διότι εάν ο Ιησούς έλεγε ξεκάθαρα «Εγώ είμαι ο Θεός» τότε ΚΑΙ τούς εχθρούς Του θα προκαλούσε στο έπακρο ΚΑΙ οι φίλοι Του θα έμεναν εμβρόντητοι. Ακόμη και οι καλοπροαίρετοι, με τέτοια απότομη και ξαφνική διακήρυξη, θα δυσκολεύονταν πολύ για να πιστεύσουν, ότι ο ταπεινός και άσημος Ναζωραίος ήταν ο ίδιος ο Θεός!

Γι’ αυτό λοιπόν το λόγο ο Κύριος, ως άριστος παιδαγωγός, άφησε σιγά-σιγά από τη διδασκαλία Του, τα θαύματά Του και τον βίο Του, καθώς και με τον φωτισμό τού Αγίου Πνεύματος, να σχηματίσουν οι καλοπροαίρετοι φυσικώς και αβιάστως το φρόνημα και την πεποίθηση, ότι Αυτός ήταν ο Θεός, που περιεβλήθη την ταπεινη ανθρωπίνη φύση για να σώσει τον άνθρωπο.

Με τον λόγο τού στίχ.10 ο Ιησούς έκανε στη Σαμαρείτιδα υπαινιγμό για τη Θεότητά Του. Αλλά η Σαμαρείτις, αν και ήταν ευφυής (όπως αυτό φαίνεται από τον διάλογο), δεν κατάλαβε τον υπαινιγμό, γι’ αυτό γεννάται και τούτο το ερώτημα: Γιατί ο Ιησούς έκανε στη Σαμαρείτιδα υπαινιγμό για τη Θεότητά Του, αφού η Σαμαρείτις δεν επρόκειτο να καταλάβει;

Διότι ο Ιησούς δεν μίλησε μόνον για τη Σαμαρείτιδα, αλλά και για τούς άλλους ανθρώπους που θα μάθαιναν τον διάλογο από το Ευαγγέλιο, δηλαδή μίλησε και για εμάς. Επίσης δεν μίλησε μόνον για εκείνη την ώρα, αλλά μίλησε και για το μέλλον καθώς και για όλους τούς αιώνες. Τα λόγια τού Ναζωραίου είναι αιώνια! Μετά την επιφοίτηση τού Αγίου Πνεύματος η Σαμαρείτις κατάλαβε τον λόγο τού Χριστού για τη Θεότητά Του, κατάλαβαν και άλλοι, καταλαβαίνουμε κι εμείς!

Στην δε έκφραση τού Ιησού «ύδωρ ζων» το «ζων» δεν λέγεται μεταφορικώς, όπως σε αντίστοιχες εκφράσεις τής Παλαιάς Διαθήκης (Γεν. 26:19, Λευ. 14:5 κ.ά), εις τις οποίες το φυσικό ύδωρ χαρακτηρίζεται ως «ζων» επειδή είναι πηγαίο, αναβλύζει, ρέει, κινείται, εν αντιθέσει προς το στάσιμο όμβριο ύδωρ τών δεξαμενών, αλλά το «ζων» λέγεται κυριολεκτικώς, όπως στην ανάλογη έκφραση τού Ιησού «άρτος ζων» (Ιωάν. 6:51) και τού Πέτρου «λίθος ζων» (Α΄ Πέτρ. 1:4). Μεταφορικώς λέγεται το «ύδωρ», όπως και το «άρτος» και το «λίθος».

Άρα η έκφραση τού Ιησού «ύδωρ ζων» δεν πρέπει να εννοείται ως ύδωρ που πηγάζει, αναβλύζει, ρέει, κινείται, αλλά ως ύδωρ ζωντανό, πραγματικώς ζωντανό! Ζωντανό δε ύδωρ είναι το Άγιο Πνεύμα ως ζώσα ύπαρξη, ως πρόσωπο, ως ο ένας τής Τριάδος! Η Σαμαρείτις τότε δεν κατάλαβε, ότι ο Ιησούς είναι Θεός, και ότι το ύδωρ το ζων, που θα τής έδινε εάν ζητούσε, είναι το Άγιο Πνεύμα. Ο Χριστός θυσιάστηκε για ν’ ανοιχθεί ο ουρανός τού ουρανού και να πέσει ύδωρ ζωντανό. Εμείς τώρα που ξέρουμε, ότι ο Ιησούς είναι Θεός και δίνει Άγιο Πνεύμα, ζητούμε εντόνως και επιμόνως Πνεύμα Άγιο;

Άλλα σχετικά άρθρα:

• Περί τών υποστάσεων τής Αγίας Τριάδος

• Χριστός, ο Κύριος (ή Γιαχβέ) τού οποίου η οδός ητοιμάσθη υπό τού Προδρόμου

• Μέρος 1^ο: Ο Υιός ως ο Μέγας Βασιλεύς

• Μέρος 2^ο: Ο Υιός Γιαχβέ ως ο Μέγας Βασιλεύς

• Κυριακή τής Σαμαρείτιδος