• 1. Συνοπτική παρουσίαση τού τι θα εξετάσουμε

• 2. Πόσο σημαντική για την πίστη μας είναι η Ανάσταση;

• 3. Τι σημαίνει "Ανάσταση"

• 4. Η Ανάσταση διαφωνεί με τη φιλοσοφική αθανασία τής ψυχής

• 5. Το ανθρώπινο σώμα ανασταίνεται

• 6. Θα αναστηθούν ΟΛΟΙ οι νεκροί

• 7. Οι Ανατολικές θρησκείες αρνούνται την Ανάσταση

• 8. Πότε θα γίνει η Ανάσταση τών νεκρών

• 9. Υπάρχουν πολλών ειδών αναστάσεις;

• 10. Η πνευματική Πρώτη Ανάσταση

• 11. Πώς θα γίνει η Ανάστασις των νεκρών

• 12. Με τι σώματα θα αναστηθούν οι νεκροί;

1. Συνοπτική παρουσίαση τού τι θα εξετάσουμε

Αγαπητοί ακροατές χαίρετε.

Σήμερα θα εξετάσουμε το ζήτημα της Αναστάσεως των νεκρών και τη σχέση του με τη Χριστιανική κλίση. Θα προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε το θέμα αυτό συνοπτικά, αλλά και ολοκληρωμένα, συνοψίζοντας όλα τα στοιχεία που -για πολλές εκπομπές στο παρελθόν- είχαμε παρουσιάσει κατά τρόπο αναλυτικό και διεξοδικό, όμως συνάμα και εκτεταμένο.
Κι ας αρχίσουμε με μερικά ερωτήματα:

-          Άραγε πόσο βασικό και καθοριστικό για την πίστη μας είναι το δόγμα περί της Αναστάσεως των νεκρών;

-          Τι σημαίνει Ανάστασις;

-          Άραγε θα αναστηθούν όλοι οι νεκροί ή μόνον ορισμένοι;

-          Πότε θα γίνει η Ανάστασις των νεκρών;

-          Υπάρχουν πολλών ειδών Αναστάσεις;

-          Με ποιον τρόπο θα γίνει η Ανάστασις;

-          (και τέλος:) Με ποιο σώμα ανασταίνονται οι νεκροί;

Σ’ αυτά τα βασικά ερωτήματα περί Αναστάσεως θα επιχειρήσουμε να δώσουμε απαντήσεις στη σημερινή εκπομπή, επικαλούμενοι -όπου μπορούμε-, παράλληλα με την Αγία Γραφή και τις επίσημες θέσεις της Χριστιανικής Εκκλησίας, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από τους όρους των Οικουμενικών Συνόδων, της Υμνολογίας και της Λειτουργικής της Εκκλησίας και των λόγων των Αγίων Πατέρων. Όλα αυτά, βέβαια, θα προσπαθήσουμε να τα συγκεντρώσουμε στον περιορισμένο χρόνο αυτής της εκπομπής, γι’ αυτό και οι αναφορές μας θα είναι περιεκτικές και σαφείς, αλλά δυστυχώς λίγες και σύντομες.

2. Πόσο σημαντική για την πίστη μας είναι η Ανάσταση;

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τη βοήθεια του Θεού, να εξετάσουμε το πρώτο ερώτημα περί Αναστάσεως, δηλαδή «Πόσο βασικό και καθοριστικό για την πίστη μας είναι το δόγμα περί Αναστάσεως των νεκρών;». Την απάντηση στο ερώτημα αυτό μας τη δίνει άμεσα και ξεκάθαρα ο Απόστολος Παύλος, απευθυνόμενος με επιστολή του στην Χριστιανική Εκκλησία της Κορίνθου, που αντιμετώπιζε προβλήματα σχετικά με την πίστη στην Ανάσταση. Και αρχίζει να κάνει λόγο για την Ανάσταση στο δέκατο πέμπτο κεφάλαιο της πρώτης -προς Κορινθίους- επιστολής, εντάσσοντάς την στο Χριστιανικό Ευαγγέλιο και, μάλιστα, δίνοντάς της κεντρική θέση σ’ αυτό. Τους λέγει στους πρώτους στίχους του κεφαλαίου: «Σας γνωστοποιώ (σας υπενθυμίζω) αδελφοί, το Ευαγγέλιον που σας εκήρυξα, το οποίο και παραλάβατε, εις το οποίον και στέκεστε, δια του οποίου και σώζεστε εάν το κρατάτε στερεά, όπως σας το εκήρυξα, εκτός εάν μάταια επιστέψατε.» και στη συνέχεια κάνει αμέσως λόγο για την Ανάσταση, πρώτα του Χριστού και ύστερα όλων των ανθρώπων.

Παρατηρούμε, λοιπόν, ξεκάθαρα ότι σχεδόν ταυτίζει στο σημείο αυτό το ζήτημα της Αναστάσεως με το περιεχόμενου του Χριστιανικού Ευαγγελίου και, μάλιστα, τους λέγει ότι σώζονται μόνον εάν διατηρούν αναλλοίωτο το δόγμα περί της Αναστάσεως των νεκρών. Αυτό ας το προσέξουν, όχι μόνον αυτοί που έχουν αλλοιώσει με αιρετικές διδασκαλίες το δόγμα αυτό της πίστης μας, αλλά και όλοι όσοι έχουν μπερδευτεί ή απογοητευτεί από την πληθώρα των διαφορετικών δογματικών αποχρώσεων που υπάρχουν στις διάφορες ομολογίες και, ως εκ τούτου, προβάλλουν τη δική τους άποψη, ότι τα δόγματα διαιρούν τους Χριστιανούς κι ότι οι Χριστιανοί δεν πρέπει να ασχολούνται με τα δόγματα, αλλά μόνον με την ηθική διδασκαλία του Χριστιανισμού και με την αγαθοεργία. Μια τέτοια άποψη είναι ακραία και εσφαλμένη. Είναι μια ουμανιστική προσέγγιση και όχι η γνήσια Χριστιανική θέση και οδηγεί τον άνθρωπο μακριά από την Εκκλησία του Χριστού, διότι ο Απόστολος λέγει με σαφήνεια ότι όποιος δεν στέκεται στέρεα στο Χριστιανικό Ευαγγέλιο -και ειδικότερα εδώ, στο δόγμα της Αναστάσεως- αυτός δεν βρίσκεται στην οδό της σωτηρίας.

Και λίγο πιο κάτω λέγει στους Κορινθίους: «Εάν δεν υπάρχει Ανάστασις νεκρών, τότε ούτε και ο Χριστός αναστήθηκε και, αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, τότε είναι μάταιο (χωρίς νόημα) το κήρυγμά μας, μάταια είναι και η πίστη σας» και συνεχίζει: «Εάν σε τούτη τη ζωή μονάχα ελπίζουμε στον Χριστό, είμαστε οι ελεεινότεροι πάντων των ανθρώπων», (Α΄ Κορινθίους 15/ιε: 13,14,19). Στην Ανάσταση, λοιπόν, στηρίζεται ολόκληρη η πίστη μας.

Σε άλλη επιστολή, τονίζοντας πάλι το πόσο σημαντικό και θεμελιώδες είναι το δόγμα της Αναστάσεως μέσα στη Χριστιανική πίστη, λέγει τα εξής: «Ας αφήσουμε, λοιπόν, την στοιχειώδη περί Χριστού διδασκαλία και ας φερώμεθα προς την τελειότητα, χωρίς να βάζουμε πάλι θεμέλιον μετανοίας από νεκρά έργα και πίστις εις τον Θεόν, διδασκαλίας περί βαπτισμών και περί επιθέσεως των χειρών, περί Αναστάσεως των νεκρών και περί αιωνίου κρίσεως.», (Εβραίους στ/6: 1,2). Παρατηρούμε και εδώ ότι ο Απόστολος, σαν αρχική, στοιχειώδη και θεμελιώδη, περί Χριστού διδασκαλία, αναφέρει τρία ζεύγη δογμάτων, μεταξύ των οποίων, βεβαίως, συγκαταλέγεται και η Ανάστασις των νεκρών.

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πόσο σημαντική και αναγκαία για τη σωτηρία μας είναι η ορθή κατανόηση και πίστη στη διδασκαλία περί της Αναστάσεως των νεκρών. Αυτό και επί αιώνες η εκκλησία τονίζει και ο κάθε πιστός ομολογεί δια του συμβόλου της πίστεως ότι: «Προσδοκώ Ανάστασις νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος. Αμήν».

3. Τι σημαίνει "Ανάσταση"

Τώρα, λοιπόν, που -απαντώντας στο πρώτο ερώτημα- είδαμε πόσο σημαντικό και θεμελιώδες είναι το ζήτημα περί της Αναστάσεως των νεκρών για τη Χριστιανική πίστη, είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε το δεύτερο ερώτημα, δηλαδή τι σημαίνει Ανάστασις.

Η λέξη «Ανάστασις» είναι σύνθετη από την πρόθεση «ανά» που σημαίνει εδώ:  «πάλι», «ξανά» και την λέξη «στάσις», το ουσιαστικό του ρήματος «ίστημι» που σημαίνει «στέκομαι». Έτσι, η λέξη «Ανάστασις» έχει στην ουσία της την έννοια του ξαναστησίματος σε όρθια στάση.

Μια αντίστοιχη λέξη που χρησιμοποιείται εναλλακτικά από τις Άγιες Γραφές, αντί του «Ανάστασις», είναι το «έγερσις» και αντί του «ανίσταμαι», το «εγείρομαι», που σημαίνει «σηκώνομαι». Για παράδειγμα, αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «τούτον ήδη τρίτον εφανερώθη ο Ιησούς τοις μαθηταίς εγερθείς εκ νεκρών», (Ιωάννης 21/κα: 14). Η ίδια η έννοια των λέξεων «Ανάστασις» και «Έγερσις» είναι έως κάποιον βαθμό ικανές να μας περιγράψουν και την Χριστιανική ελπίδα, διότι τι είναι εκείνο που ξαναστήνεται όρθιο, που ξανασηκώνεται; Προφανώς εκείνο που ήδη έχει πέσει με τον θάνατον. Και ποιο είναι αυτό; Δεν είναι άλλο από το ανθρώπινο σώμα.

4. Η Ανάσταση διαφωνεί με τη φιλοσοφική αθανασία τής ψυχής

Τη Χριστιανική διδασκαλία περί Αναστάσεως δεν μπορεί να συγκριθεί καθόλου με την αντίληψη των Ελλήνων φιλοσόφων περί αθανασίας της ψυχής. Σύμφωνα με αυτήν την ειδωλολατρική αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων, η ψυχή του ανθρώπου, που πίστευαν πως είναι από την φύση της άφθαρτη και αθάνατη, εισέρχεται στην Θεϊκή αθανασία μόλις ο θάνατος την απελευθερώσει από τα δεσμά του σώματος. Το σώμα, λοιπόν, εθεωρείτο σαν φυλακή της ψυχής και επομένως σαν κατώτερο και αποβλητέο συστατικό του ανθρώπου. Σύμφωνα, όμως, με τη Θεία Αποκάλυψη -όπως διασώζεται με την Άγια Γραφή και την παράδοση της εκκλησίας-, ολόκληρο το ανθρώπινο πρόσωπο υφίσταται -στην παρούσα κατάσταση- τις συνέπειες του θανάτου, που -στην ουσία- είναι ο βίαιος χωρισμός του σώματος από την ψυχή που το ζωοποιεί. Όταν, λοιπόν, με τον θάνατο η ψυχή του ανθρώπου, η οποία -σημειωτέον- δεν είναι ως προς την φύση της αθάνατη, όπως υποστήριζαν εσφαλμένα οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και πολλοί άλλοι στις μέρες μας, χωριστεί από το σώμα, τότε το σώμα πέφτει νεκρό και σαπίζει στον τάφο. Αυτή όμως η κατάσταση, δηλαδή του χωρισμού της ψυχής από το σώμα δια του θανάτου, είναι προσωρινή και μεταβατική και θα αλλάξει με την Ανάσταση των νεκρών. Τότε ο άνθρωπος θα ξαναστηθεί ζωντανός με τη χάρη του Θεού, όπως ξανασηκώνεται κανείς από την γη όπου είναι πεσμένος ή όπως ανανήφει κανείς από τον ύπνο του.

5. Το ανθρώπινο σώμα ανασταίνεται

Εσφαλμένα, λοιπόν και κακόδοξα είναι όσα ισχυρίζονται πολλοί περί της Αναστάσεως, ότι αφορά -δήθεν- την ψυχή του ανθρώπου και όχι το σώμα του. Όπως, επίσης, εσφαλμένα είναι και όσα ισχυρίζονται ορισμένοι, ότι δηλαδή κατά την Ανάσταση μερικοί δεν θα λάβουν πίσω τα σώματά τους, αλλά αντ’ αυτών θα λάβουν άλλα, αγγελικά. Διότι δεν είναι δυνατόν άλλο να πέφτει και άλλο να σηκώνεται, αλλά επ’ αυτού θα επανέλθουμε αργότερα, όταν θα εξετάζουμε το ερώτημα περί του σώματος που θα λάβουν οι άνθρωποι κατά την Ανάσταση.

6. Θα αναστηθούν ΟΛΟΙ οι νεκροί

Έχοντας απαντήσει στα δύο πρώτα ερωτήματα περί Αναστάσεως, είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε στο τρίτο: «Άραγε θα αναστηθούν όλοι οι νεκροί ή μόνον ορισμένοι;». Αυτό το τόσο σημαντικό δόγμα της Χριστιανικής πίστεως -δηλαδή το δόγμα της Αναστάσεως-, επειδή φαίνεται πολλές φορές αδύνατο και επομένως απραγματοποίητο στα μάτια των ολιγοπίστων και όσων πολυπραγμονούν και στοχάζονται, εμπιστευόμενοι στις δικές τους δυνάμεις, για το τι ο Θεός μπορεί να κάνει, γι’ αυτό και αμφισβητήθηκε -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- ήδη από την εποχή των Αποστόλων. Έτσι έχουμε το γνωστό πρόβλημα των Χριστιανών της Κορίνθου οι οποίοι, ενώ εδέχονταν τα υπόλοιπα δόγματα της πίστεως, εν τούτοις αδυνατούσαν να πιστέψουν ότι οι νεκροί θα αναστηθούν με τα σώματά τους επειδή ήταν εμποτισμένοι με την ελληνική φιλοσοφία περί αθανασίας της ψυχής και τελικής κατάργησης του σώματος. Παράλληλα, επειδή ολόκληρη η ελπίδα των Χριστιανών στηρίζεται στο δόγμα της Αναστάσεως των νεκρών και της ζωοποίησης των σωμάτων τους, γι’ αυτό ακριβώς ο διάβολος εκίνησε πάρα πολλούς εναντίον της. Αυτοί, άλλοτε μεν την απέρριπταν παντελώς και δεν την αποδέχονταν καθόλου, όπως για παράδειγμα οι Σαδδουκαίοι, οι λέγοντες «Μη είναι Ανάστασιν», (Ματθαίος κβ΄/22: 23), και άλλοτε έλεγαν ότι η Ανάστασις ήδη έγινε, όπως ο Υμέναιος και ο Φιλητός. Γι’ αυτούς τους τελευταίους ο Απόστολος Παύλος έγραφε ότι «Απεπλανήθησαν από της αληθείας λέγοντες ότι έγινεν ήδη η Ανάστασις» (Β΄ Τιμόθεον β΄2: 17). Άλλοι πάλι έλεγαν ότι δεν ανασταίνεται το σώμα, αλλά Ανάστασις είναι απλώς ο καθαρμός της ψυχής.

Ο κατάλογος των διαφόρων αιρετικών θέσεων γύρω από το ζήτημα της Αναστάσεως είναι πολύ μακρύς. Εμείς όμως θα επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας στο αν πράγματι θα αναστηθούν όλοι οι νεκροί ή απλώς μόνον ορισμένοι, όπως -για παράδειγμα- εσφαλμένα υποστηρίζουν στις μέρες μας οι αυτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες του Ιεχωβά».

Ο ίδιος ο Κύριος έλεγε στους Ιουδαίους: «Μη θαυμάζετε τούτο, διότι έρχεται ώρα καθ’ ην πάντες οι εν τοις μνημείοις θέλουσιν ακούσει την φωνήν Αυτού (δηλαδή του Υιού του Θεού) και θέλουσιν εξέλθει οι πράξαντες τα αγαθά εις Ανάστασιν ζωής. Οι δε πράξαντες τα φαύλα εις Ανάστασιν Κρίσεως», (Ιωάννης ε΄/5: 28,29). Όλοι, λοιπόν, πάντες όσοι βρίσκονται στους τάφους θα αναστηθούν και θα κριθούν ανεξαιρέτως και αδιακρίτως, καλοί και κακοί, δίκαιοι και άδικοι. Δεν υπάρχει κανείς που δεν θα αναστηθεί και δεν θα απολάβει τους καρπούς των έργων του μετά την Κρίση, είτε καλά είναι, είτε πονηρά.

Ο Απόστολος Παύλος λέγει, για την ελπίδα που είχε, τα εξής: «Ελπίδα έχων εις τον Θεόν την οποίαν και ούτοι προσμένουσιν ότι μέλλει να γίνει Ανάστασις νεκρών, δικαίων τε και αδίκων», (Πράξεις 24/κδ: 15). Ένα άλλο χωρίο που μαρτυρεί για την καθολικότητα της Αναστάσεως είναι το εξής: «Δια δε την σκληρότητά σου και αμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις εις σε Αυτόν οργήν εν τη ημέρα της οργής και της Αποκαλύψεως της δικαιοσύνης του Θεού (δηλαδή κατά την τελική κρίση) όστις θέλει αποδώσει εις έκαστον κατά τα έργα αυτού. Εις μεν τους ζητούντας δι’ υπομονής έργου αγαθού, δόξαν και τιμήν και αφθαρσίαν ζωήν αιώνιον, εις δε τους φιλονείκους και απειθούντας με εις την αλήθειαν πειθομένους δε εις την αδικίαν θέλει είσθαι θυμός και οργή, θλίψης και στεναχωρία επί πάσαν ψυχήν ανθρώπου του εργαζομένου το κακόνΙουδαίου τε πρώτον και Ελληνος, δόξα δε και τιμή και ειρήνη εις πάντα τον εργαζόμενον το αγαθόν, Ιουδαίον τε πρώτον και Ελληνα, επειδή δεν είναι προσωποληψία παρά τω Θεώ», (Ρωμαίους 2/β: 5-10).

Όλοι, λοιπόν, θα αναστηθούν κατά την ημέρα της Κρίσεως για να λάβει έκαστος κατά τα έργα του. Δεν είναι Χριστιανική η αντίληψη των «μαρτύρων του Ιεχωβά», ότι ορισμένοι, πολλοί ασεβείς και άδικοι δεν θα αναστηθούν καθόλου. Αντίθετα -όπως είδαμε- η Αγία Γραφή αναφέρει σε πολλά σημεία ότι θα αναστηθούν όλοι οι νεκροί, χωρίς εξαιρέσεις. Άλλα χωρία που δηλώνουν το ίδιο είναι και τα:

-          Πράξεις ιζ΄/17: 30,39.

-          Β΄ Τιμόθεον δ΄/4: 1.

-          Αποκάλυψις κ΄/20: 12,13.

-          Ματθαίος κστ΄/26: 24.

-          Εβραίους ι΄/10: 28-31.

-          Ιούδας 14,15.

-          Ματθαίος ια΄/11: 21-24, και

-          Β΄ Κορινθίους ε΄5: 10,

απλώς για να αναφέρουμε ορισμένα.

7. Οι Ανατολικές θρησκείες αρνούνται την Ανάσταση

Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψις αν δεν αναφέραμε και το πλήθος των ανατολικο-φερμένων φιλοσοφικο-θρησκευτικών κινήσεων που προσπαθούν να παγιδεύσουν και να αιχμαλωτίσουν, ακόμα και τους Χριστιανούς, με τη θεωρία της μετεμψυχώσεως ή μετενσαρκώσεως ή μετενσωματώσεως. Αυτή η θεωρία δεν είναι και δεν ήταν ποτέ Χριστιανική, αλλά γνήσια ειδωλολατρική και φανερά απορρίπτει πλήρως την Ανάσταση, μη πιστεύοντας σ’ αυτήν, αλλά στην αιώνια ανακύκλωση των ψυχών μέχρι την τελική τους απαλλαγή από οποιοδήποτε σώμα.

Οποιαδήποτε παραλλαγή αυτής της αντίληψης περί μετεμψυχώσεως την έχει καταδικάσει και δια συνοδικής αποφάσεως η εκκλησία ως εξής: «Τοις την μωράν των έξωθεν φιλοσόφων λεγομένην σοφίαν προτιμώσι και τοις καθηγηταίς αυτών επομένοις και τας τε μετεμψυχώσεις των ανθρωπίνων ψυχών ή και τας ομοίως τοις αλόγοις ζῴοις ταύτας απόλλυσθαι και εις το μηδέν χωρείν δεχομένοις και δια τούτο ανάστασιν, κρίσιν και την τελευταίαν των βεβιωμένων ανταπόδοσιν αθετούσιν, ανάθεμα τρις», δηλαδή όλοι όσοι προτιμούν τη νομιζόμενη ότι είναι σοφία των έξωθεν φιλοσόφων και αυτοί που ακολουθούν αυτούς τους δασκάλους και οι οποίοι δέχονται την μετεμψύχωση των ανθρωπίνων ψυχών ή ότι αυτές είναι θνητές και χάνονται και εκμηδενίζονται, όπως οι ψυχές των ζώων και επομένως δεν δέχονται την Ανάσταση και την Κρίση και την Ανταπόδοση κατά τα έργα ενός εκάστου, ας είναι τρεις φορές ανάθεμα.

8. Πότε θα γίνει η Ανάσταση τών νεκρών

Είναι καιρός όμως να προχωρήσουμε στο επόμενο ερώτημα, για το πότε θα γίνει η Ανάστασις των νεκρών του ανθρωπίνου γένους. Την απάντηση στο ερώτημα αυτό μας τη δίνει ο Απόστολος Παύλος σε αρκετά σημεία των επιστολών του, όπου αναπτύσσει το σκηνικό της Καθολικής Αναστάσεως. Λέγει -επί παραδείγματι- στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή, δ΄/4: 15-17: «Τούτο γαρ υμίν λέγομεν εν λόγω Κυρίου ότι ημείς οι ζώντες, οι περιλειπόμενοι εις την παρουσίαν του Κυρίου ου μη φθάσωμεν (δε θα προφτάσουμε) τους κοιμηθέντας, ότι αυτός ο Κύριος εν κελεύσματι εν φωνή Αρχαγγέλου και εν σάλπιγγι Θεού καταβήσεται απ’ ουρανού και οι νεκροί εν Χριστώ αναστήσονται πρώτον. Έπειτα ημείς οι ζώντες, οι περιλειπόμενοι, άμα συν αυτοίς αρπαγησόμεθα εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου εις τον αέρα και ούτω πάντοτε συν Κυρίω εσόμεθα».

Έτσι, λοιπόν, η Καθολική Ανάστασις θα γίνει κατά την Δευτέρα Παρουσία, όταν ο Κύριος θα κατέβει από τον ουρανό. Τότε, πρώτα θα αναστηθούν οι νεκροί Χριστιανοί και ταυτόχρονα μ’ αυτούς («άμα συν αυτοίς») θα μετασχηματιστούν και οι ζώντες και θα αρπαγούν με νεφέλες για να συναντήσουν τον Κύριο στον αέρα. Και εδώ, ας προσέξουμε ότι η Δευτέρα Παρουσία, η Ανάστασις των νεκρών και η Μεταμόρφωση των ζωντανών γίνεται ταυτόχρονα, κατά τον Απόστολο. «Άμα» και όχι μετά από πολλές δεκαετίες, τουλάχιστον όπως ισχυρίζονται οι «Μάρτυρες του Ιεχωβά», διότι κακόδοξα λένε ότι έγινε η Δευτέρα Παρουσία το 1914. Η Ανάστασις των νεκρών Χριστιανών έγινε αόρατα το 1914, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχουν ακόμα αρπαγεί οι ζώντες. Για να ξεγελούν, λοιπόν, τους οπαδούς τους έχουν εσκεμμένα παραλείψει από τις μεταφράσεις τους της Αγίας Γραφής, την λέξη «άμα», που σημαίνει «ταυτόχρονα» και που ξεσκεπάζει την πλάνη τους. Έτσι,  για να περισώσουν την αιρετική οργάνωσή τους, παραχαράζουν και αυτή ακόμα, την Αγία Γραφή.

Ανάλογη αναφορά για τον χρόνο της Καθολικής Αναστάσεως βρίσκουμε και στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή ιε΄/15: 51,52: «Ιδού μυστήριον υμίν λέγω: πάντες ου κοιμηθησόμεθα (δε θα πεθάνουμε όλοι) πάντες δε αλλαγησόμεθα (αλλά όλοι όμως -νεκροί και ζωντανοί- θα αλλαγούμε) εν ατόμῳ εν ριπή οφθαλμού (δηλαδή σε μια στιγμή. Πότε;) εν τη εσχάτη σάλπιγγι. Σαλπίσει γάρ και οι νεκροί εγερθήσονται άφθαρτοι και ημείς αλλαγησόμεθα» (όσο για την εσχάτη σάλπιγγα, αυτή θα σαλπίσει κατά την Δευτέρα Παρουσία, κατά την Δευτέρα και δεύτερη έλευση του Κυρίου από τους ουρανούς, όπως μας φανέρωσε ο ίδιος) (Ματθαίος κδ΄/24: 30, 39).

Ωστόσο ο Κύριος, με πολλή σοφία, μας έχει αποκρύψει το χρονικό σημείο που θα γίνει η Δευτέρα του Παρουσία και κατά συνέπεια και η Ανάστασις των νεκρών. Δεν μας ενδιαφέρει το πότε ακριβώς θα γίνει χρονικά, αλλά το ότι θα γίνει οπωσδήποτε, διότι αν μας είχε αποκαλυφθεί το χρονικό σημείο, τότε θα ενεργούσαμε τυχοδιωκτικά και υστερόβουλα. Σε αντίστοιχη ερώτηση των μαθητών είχε απαντήσει ρητά και με σαφήνεια «Είπεν δε προς αυτούς: Ουχ ημών εστί γνώναι (δεν ανήκει σ’ εσάς το να γνωρίζετε) χρόνους ή καιρούς ους ο Πατήρ έθετο εν τη ιδίᾳ εξουσία» (Πράξεις α΄/1: 7). Βέβαια, σε σαφή αντίθεση με αυτά τα λόγια του Κυρίου, έρχονται πολλοί αιρετικοί, οι οποίοι -κατά καιρούς- ορίζουν ημερομηνίες για την Δευτέρα Παρουσία, την Ανάσταση, την Αρπαγή και ούτω καθεξής και όταν έρχονται αυτές οι ημερομηνίες και παρέρχονται -όπως και όλες οι άλλες- δεν μετανοούν, ούτε συνετίζονται, αλλά ορίζουν νέες.

9. Υπάρχουν πολλών ειδών αναστάσεις;

Ας προχωρήσουμε όμως στο επόμενο ερώτημα κι ας εξετάσουμε αν υπάρχουν πολλών ειδών Αναστάσεις.

Από πρώτη άποψη και μετά από όσα είπαμε προηγουμένως, το ερώτημα αυτό φαίνεται περιττό, μια και η Ανάστασις δεν είναι τίποτε άλλο από το γεγονός της ανασύστασης και ανόρθωσης του νεκρού και διαλυμένου στον τάφο ανθρωπίνου σώματος και της επανένωσής του με την ψυχή. Και βέβαια, όσα χωρία της Αγίας Γραφής διαβάσαμε, σε καμία περίπτωση δεν διακρίνουν διαφορετικούς τύπους Αναστάσεων. Ωστόσο εξετάζουμε αυτό το ερώτημα επειδή πολλοί κακόδοξα διδάσκουν ότι υπάρχουν δύο διαφορετικών ειδών Αναστάσεις για τους Χριστιανούς, ισάριθμες με τις Χριστιανικές κλίσεις που κηρύττουν. Τέτοιοι είναι οι «Μάρτυρες του Ιεχωβά», οι οποίοι λέγουν εσφαλμένα ότι οι Χριστιανοί, ανάλογα με την εποχή που ζουν, καλούνται σε δυο διαφορετικές μεταξύ τους ελπίδες Αναστάσεως και οι μεν λίγοι και εκλεκτοί λένε ότι θα αναστηθούν με αγγελικά σώματα, ενώ οι πολλοί που «τρόπον τινά» κλήθηκαν στις μέρες μας (δηλαδή καθυστερημένα) αυτοί θα αναστηθούν με ανθρώπινα σώματα, όμως φθαρτά και θνητά πάλι, όπως και τώρα. Εξαιτίας, λοιπόν, αυτής της εξωφρενικής και τελείως αυθαίρετης διαφοροποίησης που θυμίζει ρατσιστικές διακρίσεις, καλούμαστε να εξετάσουμε και αυτό το ερώτημα και πρώτα απ’ όλα θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι πουθενά στην Αγία Γραφή δεν γίνεται διάκρισις σε δύο διαφορετικών ειδών Αναστάσεις που θα συμβούν κατά την Ημέρα της Κρίσεως. Πουθενά δεν αναφέρεται ρητά ότι άλλοι θα αναστηθούν κατά τον έναν τρόπο και άλλοι κατά τον άλλο. Όλο το σενάριο περί δύο διαφορετικών Αναστάσεων στηρίζεται αποκλειστικά σε ανθρώπινους στοχασμούς με ερμηνευτικούς ακροβατισμούς και σε παραποιήσεις του νοήματος και του κειμένου των Αγίων Γραφών.

Όπως μέχρι τώρα διαπιστώσαμε, η Αγία Γραφή μιλεί σαφώς για μία Ανάσταση για όλους τους ανθρώπους και αυτή θα είναι η Ανάστασις των ανθρωπίνων σωμάτων τους, όμως τώρα, πλέον, απαλλαγμένων από τη φθορά, τον θάνατο και τις φυσικές ανάγκες, όπως τις γνωρίζουμε σήμερα. Η διαφοροποίηση που κάνει η Αγία Γραφή για τους αναστημένους δεν είναι ως προς την φύσιν των σωμάτων τους, αλλά ως προς την δόξα και την άνεση που θα απολαμβάνουν, χαρακτηριστικά που θα είναι ανάλογα της παρούσης ζωής και των έργων του κάθε ανθρώπου. Σε καμία περίπτωση δεν αναφέρεται διάκριση ως προς την φύση των σωμάτων που θα λάβουν οι νεκροί κατά την Ανάσταση. Περισσότερα όμως γι’ αυτό θα αναφέρουμε σε λίγο, όταν εξετάζουμε το ερώτημα περί του σώματος των Αναστημένων.

10. Η πνευματική Πρώτη Ανάσταση

Στο σημείο, όμως, αυτό και πριν προχωρήσουμε στο επόμενο ερώτημα, αναφέρουμε επιγραμματικά ότι, εκτός από την Ανάσταση που θα λάβει χώρα κατά την Δευτέρα Παρουσία, που θα είναι κοινή για όλο το ανθρώπινο γένος και κατά την οποία θα γίνει Ανάσταση των ανθρωπίνων σωμάτων, η Αγία Γραφή με συμβολική γλώσσα μιλεί και για μια άλλη Ανάσταση πνευματικής μορφής που δεν είναι κοινή για όλους τους ανθρώπους και δε συμβαίνει την ίδια χρονική στιγμή για όλους, αλλά είναι εξατομικευμένη. Σε μερικές περιπτώσεις χαρακτηρίζεται σαν Πρώτη Ανάσταση για να αντιδιασταλλεί από την Δεύτερη, την κοινή, την τελική και οριστική. Ακριβώς όπως και ο τελικός, ο ολοκληρωτικός και αμετάκλητος χωρισμός από τον Θεό, ο κατ’ εξοχήν θάνατος που θα συμβεί στους απειθείς μετά την Κρίση, ονομάζεται και δεύτερος θάνατος, σε αντιδιαστολή με τον θάνατο του σώματος που προηγείται. Η πρώτη Ανάσταση, λοιπόν, είναι η αναγέννηση του ανθρώπου από το πνεύμα του Θεού και αρχίζει με το βάπτισμα. Χαρακτηρίζεται δε κατ’ αυτό τον τρόπο επειδή ο άνθρωπος μέχρι εκείνη τη στιγμή είναι νεκρός λόγω της αμαρτίας. Γι’ αυτό το ζήτημα, όμως, θα αφιερώσουμε μία ξεχωριστή εκπομπή, εάν ο Κύριος επιτρέψει.

11. Πώς θα γίνει η Ανάστασις των νεκρών

Συνεχίζουμε με το ερώτημα που αφορά τον τρόπο της Αναστάσεως, δηλαδή: «Πώς θα γίνει η Ανάστασις των νεκρών; Πώς θα επανέλθουν στη ζωή με τα σώματά τους;»

Το ερώτημα αυτό το έθεσε και ο Απόστολος Παύλος στην τότε προς Κορινθίους επιστολή για να το απαντήσει ο ίδιος στη συνέχεια: «Αλλά ερεί τις (αλλά θα ρωτήσει κάποιος): πώς εγείρονται οι νεκροί; Ποίῳ δε σώματι έρχονται (και με ποιο σώμα ανασταίνονται);» (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 35). Και συνεχίζει, δίνοντας την απάντηση στους αμέσως επομένους στίχους:

«Άφρον συ ό σπείρεις ου ζωοποιείται εάν μη αποθάνη και ό σπείρεις ου το σώμα το γενησόμενον σπείρεις, αλλά γυμνόν κόκκον ή τύχοι σίτου ή τινός των λοιπών. Ο δε Θεός δίδωσιν αυτώ σώμα καθώς ηθέλησεν» (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 36-38).

Με άλλα λόγια τους λέγει ότι ανοήτως κάνουν αυτή την ερώτηση επειδή δεν παραδειγματίζονται από την φύση, από την δημιουργία του Θεού και όπως όταν κανείς σπέρνει σπόρους στη γη για να καρποφορήσουν, πρέπει πρώτα να πεθάνουν και να σαπίσουν στο χώμα, έτσι και για να λάβει κανείς το εξ’ Αναστάσεως σώμα πρέπει πρώτα να πεθάνει αυτό το σώμα που ήδη φέρει. Και όταν κάποιος σπέρνει σιτάρι ή άλλο σπόρο στη γη, δεν σπέρνει ολόκληρο τον στάχυ, αλλά μόνον έναν γυμνό κόκκο, έτσι και η Ανάσταση. Το σώμα που λαμβάνει ο άνθρωπος, αν και είναι της ιδίας φύσεως (δηλαδή ανθρώπινο σώμα), όπως το στάχυ είναι της ιδίας φύσεως με τον κόκκο του σιταριού που σπέρνουμε, εντούτοις δεν είναι και πανομοιότυπο με αυτό που είχε προ του θανάτου. Αλλά για να μην πολυπραγμονούμε και ρωτούμε πράγματα που δεν μπορούμε να τα κατανοήσουμε, ούτε και να τα εξετάσουμε, ενώ παράλληλα τέτοιου είδους γνώσεις δεν υποβοηθούν ιδιαίτερα την πίστη μας, αλλά τροφοδοτούν την περιέργειά μας, γι’ αυτό ο Απόστολος συμπλήρωσε: «Ο δε Θεός δίδωσι αυτώ σώμα καθώς ηθέλησε», είναι δηλαδή σα να τους λέγει: «Μη ρωτάτε το πως θα γίνει η Ανάστασις και με ποιον τρόπο θα αναστήσει ο Θεός τα νεκρά σώματα, διότι αυτά είναι υπόθεση και μέλημα δικό Του».

12. Με τι σώματα θα αναστηθούν οι νεκροί;

Και ύστερα από το πως θα γίνει η Ανάσταση, ερχόμαστε φυσιολογικά στο τελευταίο ερώτημα που έχει να κάνει με το σώμα της Αναστάσεως. Με τι σώματα, λοιπόν, θα αναστηθούν οι νεκροί; Με ανθρώπινα; Με αυτά ακριβώς που φέρουμε τώρα ή μήπως με αγγελικά;

Πολλοί από τους αιρετικούς, όπως οι «Μάρτυρες του Ιεχωβά» που αναφέραμε προηγουμένως, ισχυρίζονται ότι άλλοι δεν θα αναστηθούν καθόλου, ενώ απ’ αυτούς που θα αναστηθούν, άλλοι θα αναστηθούν με αγγελικά σώματα, ενώ οι υπόλοιποι με ανθρώπινα, αλλά πανομοιότυπα στις ιδιότητες μ’ αυτά που φέρουμε τώρα, δηλαδή φθαρτά και θνητά και υποκείμενα στις βιολογικές ανάγκες.

Κατ’ αρχήν, όπως είπαμε και προηγουμένως, η Ανάστασις θα είναι Καθολική για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος, ανεξαρτήτως ηθικού περιεχομένου, διότι λέγει: «Ώσπερ γαρ εν τω Αδάμ πάντες αποθνήσκουσιν, ούτως και εν τω Χριστώ πάντες ζωοποιηθήσονται» (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 22), και όπως ο θάνατος δεν κάνει εξαιρέσεις για τους πιστούς και ηθικούς, αλλά πάντες όσοι προέρχονται βιολογικά από τον Αδάμ πεθαίνουν, έτσι και οι ίδιοι πάντες, δηλαδή ολόκληρο το ανθρώπινο γένος θα ζωοποιηθεί (δηλαδή θα αναστηθεί) εν τω Χριστώ. Το ίδιο εδάφιο μάς φανερώνει επίσης πως δεν θα υπάρχει διαφοροποίηση ως προς την φύση των σωμάτων των αναστημένων.

Σε σχέση όμως με το σώμα που θα λάβουν οι νεκροί κατά την Ανάσταση μπορούμε να κάνουμε και τις ακόλουθες παρατηρήσεις που συνάγονται κυρίως από το 15ο κεφάλαιο της πρώτης προς Κορινθίους επιστολής.

Ο Απόστολος στην επιχειρηματολογία του υπέρ της Αναστάσεως δεν κάνει καμία διάκριση μεταξύ των νεκρών, ώστε να διακρίνει στη συνέχεια και την φύση των αναστημένων σωμάτων τους. Έτσι, δεν διστάζει να συγκαταριθμήσει μεταξύ των νεκρών και τον Χριστό για όσο διάστημα βρισκόταν στον τάφο και στη συνέχεια συνάγει το συμπέρασμα ότι «Εφόσον ο Χριστός αναστήθηκε, άρα κατά τον ίδιο τρόπο θα αναστηθούν και όλοι οι άλλοι νεκροί του ανθρωπίνου γένους» (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 12-16). Μάλιστα, χαρακτηρίζει τον Χριστό ως «απαρχή των κεκοιμημένων» (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 20), γεγονός που δηλώνει ότι όποιας φύσεως είναι το σώμα του αναστημένου Χριστού, της ίδιας φύσεως θα είναι και τα σώματα όλων των ανθρώπων μετά την Ανάσταση, διότι, όπως είναι ο πρώτος καρπός ενός δέντρου, τέτοιοι θα είναι και οι υπόλοιποι. Δηλαδή, αν ο πρώτος καρπός είναι σταφύλι, σταφύλια θα είναι και οι υπόλοιποι. Όλοι ίδιοι μεταξύ τους και ίδιοι με τον πρώτο.

Σε άλλα σημεία της Αγίας Γραφής, όπως στο Αποκάλυψις α΄/ι: 5 και στο Κολοσσαείς α΄/1: 18, ο Χριστός αναφέρεται σαν πρωτότοκος των νεκρών, όχι μιας εκλεκτής μικρής μερίδας πιστών, αλλά όλων των νεκρών. Ο Απόστολος Παύλος παραλληλίζει επίσης τον Χριστό με τον Αδάμ και λέγει ότι «Όπως ο Αδάμ είναι ο πρώτος γενάρχης του ανθρωπίνου γένους, έτσι ο Χριστός θα είναι ο δεύτερος και έσχατος γενάρχης του, διότι, όπως από τον Αδάμ κληρονομήσαμε όλοι την βιολογική ζωή, έτσι από τον Χριστό, δια της Αναστάσεως, θα κληρονομήσουμε τη νέα ζωή και φυσικά, όποιας φύσεως είναι το σώμα του γενάρχη, της ίδιας φύσεως είναι τα σώματα όλων των απογόνων του», (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 21, 22, 45-49).

Με την Ανάσταση καταργείται ο εχθρός του ανθρωπίνου γένους, που λέγεται «θάνατος». «Έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος», (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 26). Και η νίκη εναντίον του θανάτου και η ολοκληρωτική κατάργησή του προϋποθέτει δύο πράγματα:

1.    Να του αφαιρεθούν όλοι όσους κρατεί στη σκοτεινή φυλακή του και αυτό επιτυγχάνεται δια της Καθολικής Αναστάσεως και

2.    Να αποκλειστεί η δυνατότητα να κρατήσει ο θάνατος κάποιον εκ νέου. Το δεύτερο επιτυγχάνεται δια της αφθαρσίας και αθανασίας που θα έχουν τα σώματα των αναστημένων.

Όλα, λοιπόν, τα σώματα των αναστημένων θα είναι τα ίδια με το σώμα του αναστημένου Χριστού, δηλαδή ανθρώπινα ως προς την φύσιν τους σώματα, απαλλαγμένα όμως από τις βιολογικές ανάγκες και προικισμένα με αφθαρσία και αθανασία, (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 50-54) και Ρωμαίους η΄/8: 11). Και όπως τα σπέρματα, όταν καρποφορούν, φέρουν καρπό και σώμα της ιδίας φύσεως με αυτά που εσπάρισαν, όμως πάλι, όχι ακριβώς πανομοιότυπο, αλλά διαφορετικό σε δόξα και χαρακτηριστικά, έτσι και κατά την Ανάσταση των σωμάτων. Για να μη νομίσει όμως κανείς παρασυρμένος από το παράδειγμα των σπερμάτων, ότι όλα τα σώματα των αναστημένων θα έχουν ίδια δόξα και χαρακτηριστικά, γι’ αυτό ο Απόστολος λέγει ότι «Ο καθένας θα φέρει την δόξα ή την ατιμία που θα είναι ανάλογη με την πολιτεία του σε τούτη τη ζωή», (Α΄ Κορινθίους ιε΄/15: 39-42).

Βασικό στοιχείο που προσδιορίζει την φύση των αναστημένων σωμάτων είναι το σώμα του αναστημένου Ιησού και στο παρελθόν αφιερώσαμε αρκετές εκπομπές αποδεικνύοντας ότι ο Χριστός αναστήθηκε με το ανθρώπινο σώμα του και όχι αγγελικό και άσαρκο σώμα, γεγονός που το διαπιστώσαμε και από περιστατικά και μαρτυρίες προ της Αναλήψεώς Του στους ουρανούς, αλλά και μετά από αυτήν. Χαρακτηριστική, ωστόσο, είναι η φράση του ίδιου προς τους μαθητάς του: «Ίδετε τας χείρας μου και τους πόδας μου, ότι εγώ ειμί αυτός. Ψηλαφίσατέ με και ίδετε ότι πνεύμα, σάρκα και οστέα ουκ έχει και καθώς εμέ θεωρείτε ότι έχοντα και τούτο ειπών έδειξεν αυτοίς τας χείρας και τους πόδας» και στη συνέχεια έφαγε ενώπιών τους (Λουκάς κδ΄/24: 39-43).

Και κλείνουμε αυτή την εκπομπή με την επίσημη θέση της εκκλησίας στο θέμα της Αναστάσεως, όπως εκφράζεται μέσα από την Οικουμενική Σύνοδο και αναγιγνώσκεται κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας στις εκκλησίες: «Τοις λέγουσιν (δηλαδή σ’ αυτούς που λένε) ότι εν τη τελευταία και κοινή αναστάσει μεθ’ ετέρων σωμάτων οι άνθρωποι αναστήσονται και κριθήσονται και ουχί μεθ’ ων (δηλαδή: και όχι μ’ αυτά, με τα οποία) κατά τον παρόντα βίον επολιτεύσαντο άτε τούτων φθειρομένων και απολλυμένων, ανάθεμα».

Αγαπητοί ακροατές σας ευχαριστούμε που μας παρακολουθήσατε. Χαίρετε και ο Θεός μαζί μας.

Απομαγνητοφώνηση: Γιώτα Δέδε