Bαβυλώνa

• Τοποθεσία
• Γενικά
• Iστορία
• Βιβλιογραφία

Τοποθεσία

Βορειοδυτικά τής Ουρ, κτισμένη στις όχες τού Ευφράτη.

Ονομασία

Το Σουμεριανό όνομα (αυτού τού μικρού χωριού που υπήρξε εκεί στην αρχή), ήταν "Καντινγκίρα". Στη Σημιτική Ακκαδική, ονομάστηκε: "Μπαμπ-Ιλίμ". Φαίνεται ότι το όνομα αυτό δεν προήλθε από το "Καντινγκίρα", αλλά από ένα άλλο όνομα για την πόλη "Βαβέλ". Αργότερα χρησιμοποιήθηκε ο πληθυντικός "Μπαμπ-Ιλανί", που σημαίνει: "Η πύλη τών θεών".

Αρχαιολογικές ανασκαφές

Ο Koldewey το 1899 - 1912, ο Rich το 1811, ο Layard το 1850, ο Rassam το 1878 - 1889, ο Oppert το 1854.

Οι Γερμανικές ανασκαφές υπό τον Κόλντεγουέι, απεκάλυψαν τα ανάκτορα και τους ναούς που ίδρυσε ο Ναβουχοδονόσορ.

Αρχαιότερη γνωστή κατοίκηση:

Ευρήματα τής Νεολιθικής Περιόδου, όπως λίθινα σκεύη και εργαλεία από πυρίτη, έδειξαν ότι η περιοχή κατοικείτο ήδη από το 5.000 π.Χ. (Κόρπους Νο 24. σελ. 23).

Καταγωγή:

Οι Βαβυλώνιοι ανήκουν στον νότιο κλάδο τών σημιτικών πληθυσμών τής Μεσοποταμίας και ξεχώριζαν από τους Ασσυρίους, που ήταν Βορειότερα, ανάμεσα στον Τίγρη και τους παραποτάμους του. (Κόρπους Νο 24. σ. 19).

Γλώσσα:

Σημιτική γλώσσα. Η Βαβυλωνιακή γλώσσα είναι εξέλιξη τής Ακκαδικής που μιλούσαν οι Σημίτες που εγκαταστάθηκαν στη Βαβυλωνία, και μοιάζει πολύ με την Ασσυριακή. (Κόρπους Νο 24. σ. 19) Η Ακκαδική ήταν η επίσημη γλώσσα, και τα Σουμεριακά κείμενα συνέχισαν να αντιγράφονται, αλλά όλο και με περισσότερα Σημιτικά ονόματα και ιδέες να παρεμβάλλονται. Τα νέα έπη ήταν επίσης αναμιγμένα. .

Σημασία της:

Άσημη στην αρχή, καθώς και σε όλη την 3η χιλιετία, αλλά μετά ιστορική και σπουδαιότατη πόλη. Η πιο πρόσφατη αναφορά γι' αυτήν, είναι από τον καιρό τής βασιλείας τού Σαρ-Καλί-Σαρί τής Αγάδης (2218 - 2193 π.Χ.). Δεν μπόρεσε να κυβερνηθεί ως ανεξάρτητη πόλη κράτος, μέχρι τον καιρό που την κατέλαβαν οι Αμορίτες.

Θρησκεία:

Κεντρικός θεός τής πόλης ήταν ο Μαρδούκ, επονομαζόμενος Βήλ (ο Κύριος). Αρχικά ήταν δευτερεύουσα θεότητα. Όμως για διάφορους λόγους τελικά κατάφερε να κερδίσει την πρώτη θέση.

1. Το έκανε αυτό εφικτό, η απώλεια τού γοήτρου τής Νιππούρ και τού Ενλίλ.

2. Οι Βαβυλώνιοι, είχαν τον Ανού και τον Ενλίλ να παραχωρεί την τιμή αυτή πάνω στον Μαρδούκ, κάτι που έκανε μια τέτοια αλλαγή να φαίνεται νόμιμη στα μάτια τών ανθρώπων.

3. Επειδή η Βαβυλώνα έγινε πρωτεύουσα και έκανε αίσθηση ως πολιτική πρωτεύουσα, μπόρεσε επίσης να γίνει και θρησκευτική πρωτεύουσα. Αυτό αν και άρχισε να συμβαίνει ενωρίτερα, ολοκληρώθηκε στην Κασιτική περίοδο.

Πρώτοι βασιλείς:

Ευρήματα κάτω από το λόφο Μερκές ανήκουν στους πρώτους Βαβυλώνιους βασιλείς, γύρω στο 2.500 π.Χ. (Κόρπους Νο 24. σελ. 23).

ΠΑΛΑΙΟ-ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1894 - 1595 π.Χ.)

Μερικές φορές ονομάζεται "Παλαιο-Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία". Τα αρχεία αυτής της περιόδου, είναι άριστα μέχρι τη βασιλεία του Χαμουραμπί, αλλά πολύ περιληπτικά μετά απ’ αυτή.

1^η Βαβυλωνιακή Δυναστεία:

Σουμού-Αβού (1894 - 1881 π.Χ.) Αμορίτης ηγέτης, που κατέλαβε την πόλη και δήλωσε την ανεξαρτησία της. Με την αρχή τής βασιλείας του, άρχισε να κατασκευάζει έναν μεγάλο τοίχο πόλης, ο οποίος ήταν ακόμα ατελείωτος όταν πέθανε.

Σουμού-Λα-Ελ (1881 - 1845 π.Χ.) Η παλαιότερη αναφορά για τον Μαρδούκ, είναι από το 21ο έτος τής βασιλείας του. Λεηλάτησε την Κις.

Σαμπιούμ (1845 - 1831 π.Χ.) Νίκησε και σκότωσε τον Σιλί-Αντάντ τής Λάρσα στη μάχη.

Απίλ-Σιν (1831 - 1813 π.Χ.)

Σιν Μουβαλίτ (1813 - 1792 π.Χ.) Ο Ριμ-Σιν τής Λάρσα τον νίκησε στη μάχη. Το 1.795 π.Χ., ο Σιν Μουβαλίτ σε συμμαχία με τη Λάρσα, άλωσαν την Ισίν. Αυτός ήταν ο τελευταίος βασιλιάς τής δυναστείας που είχε Ακκαδικό όνομα.

Αυτοκρατορία του Χαμμουραμπί

Χαμουραμπί (1792-1750 π.Χ.) Ο Χαμμουραμπί ήταν ο μεγάλος γιος του Σιν Μουβαλίτ και τον διαδέχθηκε. Ήταν μεγάλος μεταρρυθμιστής, νομοθέτης και κατακτητής. Η Βαβυλώνα ήταν κύριο θρησκευτικό κέντρο της Μεσοποταμίας, κατά τη βασιλεία του. Το όνομά του αναφέρεται και ως Χαμουραπί. Με την άνοδό του στο θρόνο, έλεγχε μόνο μία μικρή περιοχή τής Βαβυλώνας, και τής Σιπάρ, και τής περιοχής γύρω τους. Ξόδεψε τα περισσότερα από τα 29 πρώτα έτη τής βασιλείας του, να εγκαταστήσει εσωτερική σταθερότητα και ευημερία. Το 1787 π.Χ. εισέβαλε στο Νότο, και κατέλαβε την Ισίν, αν και απέτυχε να πάρει την Ουρούκ. Διαμόρφωσε ένα συνασπισμό με τη Λάρσα και τη Μάρι περίπου από το 1779 - 1764 π.Χ., στον αμοιβαίο πόλεμο ενάντια στην Ασσυρία, το Ελάμ και τους ορεινούς λαούς. Στα μέσα τής δεκαετίας τού 1770 π.Χ., μαζί με τα στρατεύματα τής Μάρι και τού Ελάμ, λεηλάτησε την Εσνούνα. Το 1764 συνέτριψε ένα στράτευμα εισβολής, που αποτελείτο από Ελαμίτες, Ασσύριους, Γκούτιους και Εσνούνιους. το επόμενο έτος επιτέθηκε στη Λάρσα, μετά από την ενθάρυνσή του από έναν χρησμό. Κατέλαβε τη Λάρσα, και σάρωσε όλη τη Σουμερία. Νίκησε άλλον έναν συνασπισμό που αποτελείτο από το Ελάμ, την Εσνούνα, την Ασσυρία και τους Γκούτιους, κατέλαβε την Εσνούνα, και έφθασε στα Ασσυριακά σύνορα. Το 1761 π.Χ. χάλασε τη συμμαχία του με τον Ζιμρί-Λιμ τής Μάρι, και τον έκανε υποτελή. Δύο χρόνια αργότερα η Μάρι επαναστάτησε, και ο Χαμουραμπί επέστρεψε και κατέστρεψε εντελώς την πόλη. Μεταξύ τών ετών περίπου 1760 - 1755 π.Χ., πολέμησαν ενάντια στην Ασσυρία και την έναναν υποτελή. Το κράτος-πόλη Γιαμχάντ και οι σύμμαχοί του, απώθησαν κάθε προσπάθεια τής Βαβυλώνας να μπει στη Συρία. Ο Χαμουραμπί πήρε τον τίτλο "βασιλιάς Σουμέρ και Ακκάδ, βασιλιάς τών τεσσάρων τετάρτων τού κόσμου". Η αυτοκρατορία του Χαμμουραμπί απλωνόταν από τον Περσικό Κόλπο έως Βόρεια από τη Νινευή και από τα όρη του Ελάμ μέχρι τα υψώματα της Συρίας. Στη διάρκεια τής βασιλείας του, διέδωσε το διάσημο κώδικά νόμου του.

Οι τελευταίοι Σουμέριοι συγχωνεύονται και σβήνουν τότε στην περιοχή του.

Ο Σαμσού-Ιλουνά (1.750 - 1712 π.Χ.) Γιός του Χαμμουραμπί. Πήρε τον έλεγχο τής αυτοκρατορίας πριν από το θάνατο τού πατέρα του που ήταν άρρωστος. Με το θάνατο τού Χαμουραμπί, ξέσπασαν επαναστάσεις, που οδήγησαν στην αποσύνθεση τής αυτοκρατορίας. Αν και ο Σαμσού Ιλουνά πάλεψε σθεναρά, έχασε τις Βαβυλωνιακές κτήσεις. Η επανάστασση ήταν δημοφιλής λόγω τής αρχαίας παράδοσης τής τοπικής ανεξαρτησίας, τής πολιτικής αδεξιότητας τής Βαβυλώνας, και τής οικονομικής υποστήριξης στο κεφάλαιο. Πολέμησε για 5 έτη έναν τυχοδιώκτη που πήρε την ηγεσία τής Λάρσα, και ονόμασε τον εαυτό του Ριμ-Σιν ΙΙ. Οι περισσότερες μάχες εναντίον του, έγιναν στα σύνορα Ελάμ - Σουμερίας, προτού συληφθεί και εκτελεσθεί. Η Εσνούνα που συνεργάστηκε μαζί με αυτόν, κατακτήθηκε, και ο κυβερνήτης της ο Ανί στραγγαλίσθηκε στη Βαβυλώνα.

Κατά τη διάρκεια τού πολέμου, γκρέμισε τους τοίχους τής Ουρ, έβαλε φωτιά στους ναούς και κατέστρεψε μερικώς την πόλη. Έκανε το ίδιο και στην Ουρούκ. Το Ελάμ εισέβαλε έπειτα και τη λεηλάτησε, και πήραν μαζί ένα άγαλμα τού Ινάνα από την Ουρούκ.

Μερικά έτη αργότερα (περίπου 1732 π.Χ.), ο Ιλουμά-Ιλού, που προσποιήθηκε ότι ήταν απόγονος τού Νταμίγκ-Ιλισού, τού τελευταίου βασιλιά τής Ισίν, αύξησε τη σημαία τής ανεξαρτησίας πέρα από τη Σουμερία. Κέρδισε τελικά την ελευθερία τής Νότιας Σουμερίας, τής Νιππούρ και ίδρυσε τη δυναστεία τού Σελάντ (Βαβυλωνιακό όνομα για τη Νότια περιοχή τής Σουμερίας). Κατά τον ίδιο περίπου χρόνο, η Ασσυρία επαναστάτησε και κέρδισε την ανεξαρτησία της. Περίπου στο 1715 π.Χ., η Βαβυλώνα συνέτριψε έναν Κασιτικό στρατό εισβολής.

Για να καλύψουν το χαμένο τους εισόδημα από τις χαμένες επαρχίες τής Βαβυλώνας, οι έμποροι έγιναν τραπεζίτες και δάνειζαν στους μικρούς καταστηματάρχες και τους αγρότες. Μετά εκείνοι δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα δανεικά, κι έτσι εξαντλούσαν τα εδάφη τους με συνεχείς καλλιέργειες για να μπορέσουν να ξεχρεώσουν. Στη διαδικασία αυτή, αγνόησαν τον κανόνα τής αγρανάπαυσης, και το έδαφος απέδιδε όλο και λιγότερο. Κατά συνέπεια, γύρω στο 1600 π.Χ., η Βαβυλώνα πήγε από την πολιτική διαφωνία στην οικονομική διάσπαση, και μετά στην οικολογική καταστροφή.

Αμπί-Εσχούχ (1712 - 1684 π.Χ.) Γιος τού Σαμσού-Ιλουνά. Νίκησε μια επίθεση Κασιτών, αλλά επέτρεψε την ειρηνική εγκατάστασή τους στη Βαβυλώνα ως γεωργικούς εργάτες. Καταράστηκε τον Τίγρη σε μια ανεπιτυχή προσπάθεια να συλλάβει τον Ιλουμά-Ιλού, που είχε διαφύγει στα έλη.

Αμί-Ντιτάνα (1684 - 1647 π.Χ.) Ήταν σε θέση να επανακτήσει την Ουρούκ, την Ισίν, και τη Λάρσα στο Νότο, τα οποία η Βαβυλώνα κράτησε ως το τέλος τής δυναστείας.

Αμί-Σαντούγκα (1647 - 1626 π.Χ.) Ήταν διάσημος για "το διάταγμα δικαιοσύνης" του, που καθιέρωσε μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης τής αναστολής μερικών φόρων για μερικά έτη, και την κατάργηση τής φυλάκισης για χρέη. Προσπάθησε να σταματήσει την οικονομική κατάρρευση, αλλά δεν τα κατάφερε.

Σαμσού-Ντιτάνα (1626 - 1595 π.Χ.) Δεν υπάρχει κανένα έγγραφο από τη δική του βασιλεία, εκτός από έναν κατάλογο από ονόματα. Νικήθηκε όταν οι Χετταίοι υπό τις διαταγές τού Μουρουσλί κατέκτησαν τη Βαβυλώνα.

2^η Βαβυλωνιακή Δυναστεία (ή 1η Δυναστεία Σελάντ) (περίπου 1732 - 1460 π.Χ.)

Αναλυτικά για τη δυναστεία αυτή, δες το ειδικό αρχείο για τη Σελάντ.

Αν και οι Χετταίοι εξεδιώχθησαν σύντομα από τη 2^η Βαβυλωνιακή Δυναστεία, ωστόσο οι πόλεις: Σουρουπάκ, Λάρσα, Αντάμπ, και Λαγκάς εξαφανίζονται.

3^η Βαβυλωνιακή Δυναστεία (1.550 - 1.150).

Ως 3^η Βαβυλωνιακή Δυναστεία υπό τον Γάνδας, καταλαμβάνουν τη χώρα οι Κασίτες, οι οποίοι απερροφήθησαν από τον υπέρτερο πολιτισμό της Βαβυλώνας.

Μεταξύ τών Δυναστών αυτών, είναι:

Καδασμάν-Ελλίλ Ι 1.410 π.Χ. περίπου

Βουρναβουριάς ΙΙ* 1.370 π.Χ. περίπου

*Γνωστός από το αρχείο τής Ελ Αμάρνα για την αλληλογραφία του με τους Φαραώ Αμένοφι Γ΄ και Δ΄, με θέματα προτάσεις γάμων, και παρεξηγήσεις ανταλλαγής δώρων.

Βιβλιογραφία

Εγκυκλ. Χάλεϋ σελ. 89,289,442 - 446, 1.180.

“Σουμεριακός και Βαβυλωνιακός πολιτισμός” Σ. Μαρινάτου σελ. 15,16.

Περιοδικό "Corpus" Νο 24 σελ. 18 - 31.