Αρχαίοι διωγμοί και Μάρτυρες

Ιστορικά στοιχεία για τους αρχαίους διωγμούς κατά των χριστιανών και τους μάρτυρες της Εκκλησίας

Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης

Με τη συμβολή των Κ.Ν. (αγγλόφωνη ΟΟΔΕ) &Papyrus 52

Για τους αγνώστους που μόχθησαν

Ευγνωμονώ όμως και όλους τους εν Χριστώ αδελφούς μας και εν γένει συνανθρώπους μας, που σε ανύποπτο χρόνο και ενδεχομένως μακρινό τόπο σάρωσαν ηλεκτρονικά και δημοσίευσαν στο διαδίκτυο όλες τις πολύτιμες πηγές και τα βοηθήματα, που μας επέτρεψαν τη σύνταξη αυτής της μελέτης, ιδιαίτερα τώρα, σε περίοδο καραντίνας (2020 – 2021), που η πρόσβαση σε δημόσιες και πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες ήταν δύσκολη. Όλα αυτά εμείς τα βρήκαμε έτοιμα και τα αλιεύσαμε στη θάλασσα του διαδικτύου, όμως δεν μπήκαν εκεί μόνα τους, ούτε αυτόματα ή «μαγικά», αλλά με την πολύμοχθη και χρονοβόρα εργασία κάποιων ανθρώπων, άγνωστων σ’ εμάς, γνωστών όμως στο Θεό. Εκείνος ας τους ευλογεί όλους και ας είναι αφιερωμένο σ’ αυτούς ένα κεράκι στη θεία λειτουργία.

"Να θυμάστε τον λόγο, που σας είπα: Δεν υπάρχει δούλος μεγαλύτερος από τον κύριό του. Αν εμένα δίωξαν, θα διώξουν και σάς· αν φύλαξαν τον λόγο μου, θα φυλάξουν και τον δικό σας". (Ιωάννης 15: 20).

"Μακάριοι αυτοί που έχουν διωχθεί εξαιτίας τής δικαιοσύνης· επειδή, δική τους είναι η βασιλεία των ουρανών. Μακάριοι είστε, όταν σας ονειδίσουν, και σας διώξουν, και πουν εναντίον σας κάθε κακό λόγο, λέγοντας ψέματα, εξαιτίας μου. Να χαίρεστε και να αγάλλεστε, επειδή ο μισθός σας είναι πολύς στους ουρανούς· επειδή έτσι δίωξαν τούς προφήτες πριν από σας." (Ματθαίος 5: 10-12).

 Πρόλογος, ευχαριστίες και βιβλιογραφία

Εισαγωγή: Προβληματισμοί σχετικά με την αμφισβήτηση των διωγμών

Α. Οι μαρτυρίες της Καινής Διαθήκης

• 1. Οι προειδοποιήσεις των Ευαγγελίων

• 2. Διωγμοί εκ μέρους των Ιουδαίων – Οι Πράξεις των Αποστόλων

• 3. Πληροφορίες από τις επιστολές του αποστόλου Παύλου

• 4. Ο θάνατος των αποστόλων Πέτρου και Παύλου

• 5. Η Αποκάλυψη του Ιωάννη

Β. Χριστιανικές μαρτυρίες από τον 2^ο και 3^ο αιώνα μ.Χ.

• 1. Οι επιστολές του αγίου Ιγνατίου

• 2. Το Μαρτύριον Πολυκάρπου

• 3. Η μαρτυρία των έργων του αγίου Ιουστίνου

• Παράρτημα: Η μνήμη επώνυμων μαρτύρων του 1^ου και του 2^ου αιώνα

• 4. Η Επιστολή προς Διόγνητον

• 5. Η αρχαιοπρεπής θεία λειτουργία των Αποστολικών Διαταγών

• 6. Ο άγιος Κυπριανός Καρθαγένης και ο διωγμός του Δεκίου

Γ. Ιστορικοί του 4^ου αιώνα και Πατέρες της Εκκλησίας

• 1. Είναι αξιόπιστοι συγγραφείς ο Ευσέβιος Καισαρείας και ο Λακτάντιος;

• 2. Πατερικές μαρτυρίες πολύ κοντινές στους διωγμούς

• 3. «Ρεαλιστικά» μαρτυρολόγια

Δ. Κατακόμβες

Ε. Διερεύνηση της ιστορικότητας συγκεκριμένων αγίων μαρτύρων

• Γενικές παρατηρήσεις: Λείψανα & άφθορα σκηνώματα αγίων

• 1. Ο άγιος Γεώργιος

• 2. Η αγία Ειρήνη

• 3. Οι άγιοι Σαράντα Μάρτυρες

• 4. Ο άγιος Κυπριανός ο πρώην Μάγος

• 5. Άγιος Δημήτριος

• 6. Η αγία Αναστασία η Ρωμαία

• 7. Οι άγιοι Χρύσανθος και Δαρεία

ΣΤ. Το υπερφυσικό στοιχείο στα συναξάρια – Σύγκριση Μαρτύρων & Νεομαρτύρων

• 1. Γενικά στοιχεία

• 2. Μαρτυρολόγια νεομαρτύρων και αρχαίων μαρτύρων

• 3. Ο άγιος Αχμέτ ο Κάλφας, μεταξύ συναξαρίου και οθωμανικών πηγών

• 4. Ένας σύγχρονος μάρτυρας (Κωνσταντίν Οπρισάν, † 1958)